Το 1994, το αλβανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το νομοσχέδιο για τον εορτασμό της 27ης Ιουνίου ως «Ημέρα Γενοκτονίας κατά των Αλβανών της Τσαμέριας από Έλληνες σοβινιστές».

Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που ονομάζεται «Εβδομάδα Χαμέριας», διοργανώνονται στη χώρα πορείες, εκθέσεις και εκδηλώσεις μνήμης.

Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση για τα δεινά των Αλβανών της Τσαμέριας και στη μετάδοση του πολιτισμού τους στις επόμενες γενιές.

Αν τη σφαγή των Αλβανών της Χαμερίας τη θυμούνται ακόμη και σήμερα οι μάρτυρες, τεκμηριώνεται και από ερευνητές.

«Έκαναν σφαγές που δεν έκαναν ούτε στα στρατόπεδα οι Γερμανοί»

Μεταξύ εκείνων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους με τις οικογένειές τους είναι ο Avdul Sulejmani, 92 ετών.

Γεννημένος στην Ηγουμενίτσα, που βρίσκεται στην επικράτεια της σημερινής Ελλάδας, ο Sulejmani ζει στο Δυρράχιο της Αλβανίας από το 1945.

Ο Sulejmani, ο οποίος δίδασκε αλβανική γλώσσα και λογοτεχνία για 35 χρόνια, είπε στο Anadolu Agency (AA) ότι ο ίδιος και η οικογένειά του βρίσκονταν στο χωριό τους όταν άρχισαν οι σφαγές τον Ιούνιο του 1944.

Δηλώνοντας ότι μετά την έναρξη των σφαγών, άφησαν την πατρίδα τους με τη γιαγιά, την αδερφή και τα 3 αδέρφια τους και εγκαταστάθηκαν στην Αλβανική πόλη Κονισπόλ, ο Σουλεϊμάνι είπε:

«Ήταν 1944, ήμασταν στο χωριό μας, ήταν Ιούνιος, είπαν ότι ήρθαν οι Έλληνες και πήραν το Παραμίθι, είπαν μάλιστα ότι οι Έλληνες συμφωνούσαν με τη γερμανική διοίκηση, συμφωνούσαν με τον Μουφτή του Φιλάτ είπαν.

Ο Σουλεϊμάνι είπε ότι με την έναρξη των σφαγών, οι Αλβανοί των Τσαμεριανών άρχισαν να εγκαταλείπουν την πατρίδα τους. «Ήρθαν ζερβιστές και έκαναν σφαγές. Τους έκαψαν ζωντανούς στο Παραμίθι, κόβοντας τα κεφάλια των παιδιών των γυναικών που έβλεπαν στα χέρια τους. Σκότωναν ανθρώπους, τους έκαναν κομμάτια, τους κρεμούσαν σε γάντζους. Ήταν τρομερό. πράγμα.” αυτός είπε.

Ο Σουλεϊμάνι σημείωσε ότι προσπάθησε πολλές φορές να ταξιδέψει στη γενέτειρά του από τα αλβανοελληνικά σύνορα, αλλά οι ελληνικές αρχές δεν του επέτρεψαν.

Δηλώνοντας ότι κατάφερε να φτάσει στην Τσαμέρια από την Ιταλία το 2015 δια θαλάσσης, ο Σουλεϊμάνι είπε: «Πήγα στο σπίτι μου και ήταν κλειστό, δεν ήταν κανείς εκεί. Η καρδιά μου χτυπούσε από χαρά». είπε.

Υπογραμμίζοντας τη διεθνή υποστήριξη για το ζήτημα της Τσαμέριας, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, ο Σουλεϊμάνι είπε: «Συγχαίρω τον μεγάλο φίλο (Ρετζέπ Ταγίπ) Ερντογάν, ο οποίος επανεξελέγη πρόεδρος με την ευκαιρία αυτή. Χρειαζόμαστε διεθνή υποστήριξη, ειδικά από την Τουρκία. Türkiye. είναι ο μεγάλος μας φίλος.» χρησιμοποίησε τις δηλώσεις του.

Ερευνητής Zane: “Πρέπει να υπάρξει τιμωρία για αυτή τη γενοκτονία”

Η σφαγή έχει επίσης τεκμηριωθεί από μελετητές. Ανάμεσά τους και ο Hyqmet Zane, ο οποίος έχει καταγράψει πολλές εξομολογήσεις και συνεντεύξεις σε βιβλίο.

Ο Ζέιν, Τσαμερικής καταγωγής, ο οποίος έχει εκδώσει πολλά βιβλία για τη σφαγή και τους Τσαμέριους, είπε ότι η οικογένειά του ήταν ένας από αυτούς που σχημάτισαν την πόλη Φιλάτ και η μεγαλύτερη τραγωδία του ήταν η φυγή τους από την Τσαμέρια.

Ο Ζέιν είπε ότι η αείμνηστη μητέρα του του είπε πολλά για τις σφαγές και ο πατέρας του εξορίστηκε στη Γερμανία για εκδίκηση επειδή καταγόταν από αντιφασιστική οικογένεια.

Ο Ζέιν είπε ότι όλοι οι μουσουλμάνοι στην περιοχή σκοτώθηκαν και οι συγγενείς τους δεν επέστρεψαν ποτέ στη χώρα καταγωγής τους γιατί θα είχαν την ίδια μοίρα αν επέστρεφαν, προσθέτοντας ότι εγκαταστάθηκαν στην Αλβανία το 1945.

Εξηγώντας ότι τους νοσταλγεί, ο Ζέιν είπε:

«Αν μπορούσες να ζωγραφίσεις τον ουρανό σε χαρτί και τη θάλασσα με μπογιά, δεν θα έφτανε να γράψεις τον μεγάλο πόνο που υπέστησαν οι Τσαμέριοι από την ελληνική γενοκτονία και τον ελληνικό κρατικό σοβινισμό. Μια τιμωρία είναι απαραίτητη για αυτή τη γενοκτονία. Τιμωρία ή δικαιοσύνη Πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη γιατί εδώ και 79 χρόνια ανατρέπουμε την καθημερινότητά μας και η Ευρώπη δεν έχει κάνει τίποτα. οι Αλβανοί της Χαμέριας».

Τι συνέβη στην περιοχή της Χαμέριας;

Η περιοχή της Χαμέριας, που ξεκινά από τα νότια της Αλβανίας, καλύπτει την περιοχή από τα Ιωάννινα έως την Πρέβεζα, η οποία βρίσκεται στην επικράτεια της Ελλάδας.

Οι Αλβανοί που ζούσαν στην περιοχή αυτή της επαρχίας Ιωαννίνων ήταν Οθωμανοί πολίτες μέχρι το 1913.

Η περιοχή της Χαμέριας παραχωρήθηκε στην Ελλάδα ως εθνοτική και μειονοτική περιοχή στο συνέδριο του Λονδίνου που πραγματοποιήθηκε το 1913 στο τέλος του Βαλκανικού Πολέμου. Σύμφωνα με την απογραφή που έγινε το 1910, στην περιοχή ζούσαν 83.000 Αλβανοί.

Δυνάμεις υπό τη διοίκηση του Έλληνα στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα πραγματοποίησαν σφαγή κατά των Αλβανών της Χαμέριας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της εθνοκάθαρσης που διήρκεσε από τον Ιούνιο του 1944 έως τον Μάρτιο του 1945, σκοτώθηκαν 2.900 άνδρες, 214 γυναίκες και 96 παιδιά, 745 γυναίκες βιάστηκαν, 5.800 σπίτια σε 68 χωριά κάηκαν. Περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους λόγω των κακών συνθηκών διαβίωσης και της μετανάστευσης.

Λόγω της εθνοκάθαρσης που ξεκίνησε ο Έλληνας στρατηγός, περίπου 35.000 Αλβανοί χρειάστηκε να διαφύγουν από την περιοχή της Χαμέριας στην Αλβανία.

Οι Αλβανοί της Τσαμερίας θέλουν να αναγνωριστούν τα γεγονότα του 1944 ως «γενοκτονία», καθώς και το δικαίωμά τους να επισκέπτονται την πατρίδα τους στα ελληνικά σύνορα και να αποποιούνται τα περιουσιακά τους δικαιώματα.