ΑΪΝΤΙΝ ΧΑΣΑΝ – Ο Σαντίκ Αχμέτ ίδρυσε το κόμμα Φιλία, Ισότητα και Ειρήνη (DEB), το πρώτο πολιτικό κόμμα των Τούρκων της Δυτικής Θράκης, το 1991. Ωστόσο, 4 χρόνια αργότερα, στις 24 Ιουλίου 1995, πέθανε σε ύποπτο τροχαίο. Η σύμπτωση στην ημερομηνία θανάτου ήταν σημαντική. Ο Αχμέτ πέθανε την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, η οποία κατοχύρωνε τα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη.
Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΕΧΕΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙ
Στη δημογραφική δομή της δεκαετίας του 1920, οι Τούρκοι ήταν η πλειοψηφία στη Δυτική Θράκη και ήταν πολύ πιθανό ότι θα ήθελαν να ενταχθούν στην Τουρκία σε περίπτωση δημοψηφίσματος. Καθώς συνεχίζεται η διάσκεψη της Λωζάνης, υπογράφεται επίσης το συμβόλαιο ανταλλαγής Τουρκίας και Ελλάδας. Με τη συμφωνία αυτή, οι Έλληνες που ζούσαν εντός των ορίων του Δήμου Κωνσταντινούπολης και οι Τούρκοι από τη Δυτική Θράκη αποκλείστηκαν από την ανταλλαγή. Σύμφωνα με την απογραφή που έγινε το 1928, 180.000 Τούρκοι ζούσαν στη Δυτική Θράκη με γενικό πληθυσμό 303.000. Από την αρχή, η Ελλάδα αντιλήφθηκε την παρουσία μιας ισχυρής συνειδητής τουρκικής πλειοψηφίας στη συνοριακή περιοχή με την Τουρκία ως πολύ σημαντική για την εθνική της ασφάλεια. Αναπτύσσοντας κρατική πολιτική, η ελληνική διοίκηση κράτησε στην ατζέντα της τις μεταναστευτικές πολιτικές του τουρκικού πληθυσμού στη Δυτική Θράκη μέσω πρακτικών αφομοίωσης και πίεσης. Με τις αποικίες που έκανε στην περιοχή αυτή άλλαξε την ισορροπία του πληθυσμού με την πάροδο του χρόνου. Η ατμόσφαιρα ειρήνης που εγκαθιδρύθηκε από τον Ατατούρκ και τον Βενιζέλο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας τη δεκαετία του 1930 έγινε σχετικά καλά αισθητή στην περιοχή.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΠΑΓΑΡ
Το 1952, ο Τζελάλ Μπαγιάρ έγινε ο πρώτος Τούρκος πρόεδρος που επισκέφθηκε την Ελλάδα. Το 1953, ο βασιλιάς και η βασίλισσα της Ελλάδας επισκέφθηκαν την Τουρκία. Ωστόσο, αυτή η φιλία ήταν βραχύβια. Από το 1954 το Κυπριακό έχει επισκιάσει τις σχέσεις. Παράλληλα με τα προβλήματα στην Κύπρο και το Αιγαίο, η ελληνική διοίκηση ενέτεινε περαιτέρω την πολιτική καταπίεσης προς τους Τούρκους της Δυτικής Θράκης. Στις 27 Αυγούστου 1953 ψηφίστηκε ο νόμος με αριθμό 2536 που ορίζει τη δήμευση της περιουσίας όσων μετανάστευσαν από την Ελλάδα από το κράτος. 28 Ιανουαρίου 1954 Ο νόμος για την εκπαίδευση των μειονοτικών σχολείων τίθεται σε ισχύ. Το 1959 ψηφίστηκε νόμος για τη δήμευση των περιουσιών των Δυτικοθρακίων που είχαν εγκαταλείψει την Ελλάδα.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ το ‘TURKIKO CAFE’
Το 1965 απαγορεύτηκε στους Τούρκους της Δυτικής Θράκης να αγοράζουν και να νοικιάζουν ακίνητα. Η τουρκική φοβία για τη χούντα των συνταγματαρχών, που ήρθε στην εξουσία το 1967, ήταν τόσο έντονη που? Ένα από τα πρώτα του έργα ήταν να αφαιρέσει τη φράση «Turkiko Kafe» (τουρκικός καφές) από το μενού των καταστημάτων, των εστιατορίων και των καφέ. Το να τον αποκαλούν «τούρκικο καφέ» απαγορεύεται στην Ελλάδα. Η βία, τα βασανιστήρια και οι δολοφονίες προστέθηκαν στις ψυχολογικές και οικονομικές πιέσεις που ασκούνταν εκείνη την εποχή στην τουρκική μειονότητα… Η λέξη «Τούρκος» αφαιρέθηκε από τις πινακίδες στα μειονοτικά δημοτικά σχολεία.
ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ
Προσωπικά πέρασα κάποιες από τις δύσκολες περιόδους της παιδικής μου ηλικίας. Παρακολούθησα το δημοτικό σχολείο στο μειονοτικό σχολείο του χωριού Kurcalı στην Κομοτηνή το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970. Μαθήματα τουρκικής και τουρκικής γραμματικής, αριθμητικής και φυσικών επιστημών. Παρακολουθήσαμε μαθήματα ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και γεωγραφίας στα ελληνικά. Τα ελληνικά βιβλία θα ήταν άθικτα κατά τη διανομή των βιβλίων στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς. Τα τουρκικά βιβλία είναι σκισμένα και ξεπερασμένα. Λέγεται ότι τα σχολικά βιβλία που υποτίθεται ότι έρχονταν από την Τουρκία εδώ και χρόνια δεν έχουν έρθει. Χρόνια αργότερα, έμαθα ότι δεν διένειμε σχολικά βιβλία που εστάλησαν από την Τουρκία σε μειονοτικά σχολεία σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ο Μουσταφά Χότζα πάντα μας συμβούλευε να μην εξαντλούμε τα βιβλία, λέγοντας: «Τον επόμενο χρόνο, αυτοί που θα έρθουν μετά από εσάς θα διαβάσουν και αυτό το βιβλίο». Κι εμείς αποφεύγαμε να χρησιμοποιήσουμε τα βιβλία, φοβούμενοι ότι οι αδελφοί μας μετά από εμάς δεν θα μπορούσαν να τα διαβάσουν.
ΦΟΒΟΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ
Το 1974, κατά την ειρηνευτική επιχείρηση στην Κύπρο, τανκς έφτασαν στο χωριό και στρατιώτες έκαναν περιπολίες στους δρόμους. Ο Χουσεΐν, ο παππούς μου, τσεκούρι, τσάπα, ό,τι βρήκε, στοιβαγμένο πίσω από την πόρτα. Δεν υπήρξε επίθεση εκείνο το βράδυ, αλλά το άγχος της παρέμεινε για χρόνια. Αν η ταράτσα του σπιτιού ήταν επίπεδη, ο παππούς μου δεν μπορούσε να βγει και να αλλάξει δύο κεραμίδια. Γιατί απαγορευόταν να επισκευαστούν περιουσίες που ανήκαν στους Τούρκους. Υπήρχαν φήμες ότι τα χωράφια που ανήκαν στους Τούρκους θα ενοποιηθούν και θα ξεβραστούν. Η χωροφυλακή επιθεωρούσε χωριά και σπίτια με δικαιολογία και έγραφε πρόστιμα. Θυμάμαι την επίμονη γιαγιά μου Gülsüm να αρπάζει το μπαστούνι του προπάππου μου και να κυνηγάει τη χωροφυλακή… Δεν μπορούσαμε να δούμε καν TRT σε ασπρόμαυρη τηλεόραση. Λέγεται ότι η Ελλάδα εμπόδιζε τα ερτζιανά της εκπομπής της TRT. Ο θείος Cahit βρήκε μια λύση σε αυτό. Σφυροκόπησε τον σωλήνα από την αντλία στο έδαφος, τον πρόσθεσε, τον έκανε όσο μιναρέ στα μάτια του παιδιού μου και συνέδεσε την κεραία της τηλεόρασης σε αυτόν. Έτσι, μπορέσαμε να πιάσουμε τα κύματα που μεταδίδονται από ψηλά και να παρακολουθήσουμε το TRT… Ο Sadık Ahmet, ένας ηγέτης εμφανίστηκε σε τέτοιες συνθήκες. Πολέμησε γενναία με μυαλό και καρδιά ενάντια στην εξάλειψη της τουρκικής παρουσίας στη Δυτική Θράκη.
Την περασμένη εβδομάδα, η ελληνική διοίκηση έκλεισε άλλα 4 δημοτικά σχολεία της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη το σχολικό έτος 2022-2023 και ο αριθμός των σχολείων έπεσε στα 99. Δεν επιτρέπει το άνοιγμα νηπιαγωγείων. Ό,τι και να κάνει η Ελλάδα, δεν μπορεί να εξαλείψει τη συνείδηση της Τουρκικότητας στη Δυτική Θράκη, δεν μπορεί να σβήσει τον πολιτισμό της. Ο Sadık Ahmet, εν τω μεταξύ, ζει στη μνήμη της κοινωνίας ως ένα από τα συμβολικά ονόματα αυτού του αγώνα.
– ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ –
“Communicator. Hipster-friendly creator. Gamer. Travel expert. Coffee maven.”