Σημαντική επίσκεψη στην Ουάσιγκτον πραγματοποίησε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κρυάκος Μητσοτάκης στις 16-17 Μαΐου. Στα ΜΜΕ μας, που γενικά ενδιαφέρονται πολύ για τις εξελίξεις με την Ελλάδα, αυτή η επίσκεψη δεν είχε μεγάλη απήχηση. Πιθανώς λόγω της έντονης συζήτησης σχετικά με τις αιτήσεις ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η επίσκεψη του Μητσοτάκη στην Αμερική αυτή τη φορά, που χαρακτηρίστηκε «ιστορική» από τους Έλληνες, είναι αρκετά διαφορετική από τις προηγούμενες, μεγαλειώδης από άποψη πρωτοκόλλου και πλούσια σε περιεχόμενο.
Μάλιστα, η επίσκεψη αυτή έπρεπε να πραγματοποιηθεί το 2021, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την ανεξαρτησία της Ελλάδας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ωστόσο, η πανδημία δεν το επέτρεψε. Η επίσκεψη είναι λοιπόν προϊόν προετοιμασίας δύο ετών.

Πρόγραμμα Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον

Κατά τη διάρκεια των δύο ημερών της στην Ουάσιγκτον, ο Μητσοτάκης συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Βουλής Νάνσι Πελόζι. Έγινε δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Αν και δεν συνηθίζεται να απευθύνονται οι προσκεκλημένοι πρωθυπουργοί στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, εκφώνησε ομιλία στην κοινή συνεδρίαση της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Το μόνο μειονέκτημα του προγράμματος έγινε αντιληπτό ότι ήταν η έλλειψη επίσημου δείπνου προς τιμήν του Μητσοτάκη. Αυτό το κενό επρόκειτο να καλυφθεί με δύο ξεχωριστές δεξιώσεις τόσο από τον Πρόεδρο Μπάιντεν όσο και από τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αναμφίβολα, το γεγονός ότι ο Πρόεδρος των Αντιπροσώπων Πελόζι και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ είναι μεταξύ των κυρίαρχων ονομάτων στο ελληνικό λόμπι έχει μεγάλο αντίκτυπο στο περιεχόμενο των επαφών στο Κογκρέσο. Προφανώς και το ελληνικό λόμπι λειτούργησε καλά.
Ούτε ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης πήγε στην Ουάσιγκτον με άδεια χέρια. Η συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπεγράφη με τις Ηνωμένες Πολιτείες πέρυσι, μια εβδομάδα πριν αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον, επικυρώθηκε με συντριπτική πλειοψηφία από το κοινοβούλιο. Έχει γίνει σαφές ότι οι 500 στρατιώτες που θέλουν να στείλουν οι ΗΠΑ στην Κρήτη θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν F-35 και F-16.

Υπόλοιπο 7/10 μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας

Ξεκίνησα τα καθήκοντά μου στο Υπουργείο στο τμήμα «Αμυντική Συνεργασία και Εφαρμογή». Ο πιο σημαντικός τομέας δραστηριότητας του τμήματος ήταν οι στρατιωτικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήμουν επίσης ο νεότερος διπλωμάτης στην αντιπροσωπεία που διαπραγματεύτηκε τη Συμφωνία Αμυντικής και Οικονομικής Συνεργασίας (SEIA) που υπογράφηκε το 1980. Εκείνη την εποχή, η Αμερική φρόντιζε να ακολουθήσει μια πολιτική ισορροπίας στις σχέσεις της με την Τουρκία και την Ελλάδα. Η παράμετρος αυτού του υπολοίπου στην πράξη ήταν η αναλογία 7/10. Τα δάνεια και οι επιχορηγήσεις FMS (Foreign Military Sales) που δόθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στις δύο χώρες βασίστηκαν σε αυτήν την αναλογία. Ωστόσο, αφού δεν υπάρχει ίχνος αυτής της ισορροπίας, ο δείκτης έχει στραφεί εντελώς προς την Ελλάδα.
Οι διαφορές απόψεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, που ξεκίνησαν με την απόρριψη του μνημονίου για το Ιράκ την 1η Μαρτίου 2003 στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, βαθαίνουν σταδιακά: καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες απομακρύνθηκαν από την Τουρκία, πλησίαζαν πιο κοντά στην Ελλάδα. . Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, ο Μπάιντεν συναντήθηκε με τους ηγέτες σχεδόν κάθε χώρας γύρω μας στην Ουάσιγκτον τους 16 μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων του. Εκτός από τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Έλληνας θαυμαστής του Μπάιντεν

Εικόνες του Διαδικτύου με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη να κάνουν χειραψία στην είσοδο του Λευκού Οίκου δείχνουν τον ελληνικό θαυμασμό του Μπάιντεν χωρίς άλλη λέξη.
Όταν ο Μπάιντεν παρουσιάστηκε ως «Μπιντενέπουλος», ο Μητσοτάκης έδειξε πρώτα το δάχτυλό του στον εαυτό του και μετά στον Μπάιντεν, «Μητσοτάκης, Μπιδενάκης», διαμαρτύρεται.. «Είναι πιο συγκεκριμένο», λέει ο Μπάιντεν. Για ποια ισορροπία μιλάς;
Αν κοιτάξετε τις κοινές φωτογραφίες των επανασυνδέσεων στο εσωτερικό, θα σκεφτείτε ότι μια οικογενειακή επανένωση που δεν ήταν μαζί εδώ και χρόνια, σύζυγοι, παιδιά, γέλια είναι σε εξέλιξη.

Ομιλία Μιτσοτάκη στο συνέδριο

Όποιος έγραψε την ομιλία του Μητσοτάκη στο Κογκρέσο γράφτηκε αριστοτεχνικά. Στην ομιλία, που διαρκεί 40 λεπτά για να διαβαστεί, δεν αναφέρεται ούτε μια λέξη για την Τουρκία. Ακόμη και όταν μιλάμε για πωλήσεις F-16 στην Τουρκία και πτήσεις στο Αιγαίο, το όνομα Τουρκία δεν χρησιμοποιήθηκε. Όταν όμως το διαβάζεις, καταλαβαίνεις ότι η Τουρκία αναφέρεται σχεδόν σε κάθε πρόταση.

Ο Μητσοτάκης έχει γράψει εκτενώς για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελληνοαμερικανική φιλία. Μέσα από αυτή την ομιλία έμαθα ότι η Ελληνική Εξέγερση του 1821 εμπνεύστηκε τον Αμερικανικό Επαναστατικό Πόλεμο. Φυσικά, υπάρχουν αντιφατικές πληροφορίες από μόνες τους. Μιλώντας για ειρηνικές λύσεις και σχέσεις καλής γειτονίας, αγνόησε ότι η Ελλάδα ακύρωσε τη συνάντηση για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των στρατιωτικών αρχών πριν από μια εβδομάδα. Το καύχημα του ότι δεχτήκαμε μερικές χιλιάδες Ουκρανούς ήταν επίσης λίγο γελοίο. Ελπίζω ότι τα μέλη του Κογκρέσου, που διέκοψαν αυτή την ομιλία 12 φορές (συμπεριλαμβανομένης της Πελόζι και της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις στο βήμα) σηκώθηκαν και χειροκρότησαν, να γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει φιλοξενήσει 5 εκατομμύρια Σύρους εδώ και 10 χρόνια.

Τι θα πει η ελληνική αριστερά;

Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα η φήμη του στο Κογκρέσο, χαιρετίστηκε με κραυγές νίκης από τα φιλοκυβερνητικά ελληνικά ΜΜΕ, όπως ήταν αναμενόμενο. Υπάρχουν όμως εκείνοι που λένε ότι το συνέδριο, που ετοιμάζεται να εγκρίνει την πώληση των F-16 στην Τουρκία, προσπάθησε να ευχαριστήσει την Ελλάδα με χειροκροτήματα. Φυσικά, το πώς αυτό το Κογκρέσο θα εγκρίνει την πώληση των F-16 στην Τουρκία, ακόμη κι αν ο Μπάιντεν επιμένει, είναι άλλο ερώτημα. Σε ορισμένα σχόλια, υποστηρίζεται ότι η Ελλάδα «ισραηλίστηκε» με αυτή την επίσκεψη.

Στην Ελλάδα, ξέρω, υπάρχει μια βαθιά φλέβα αριστερής παράδοσης. Στην Αθήνα, μετά το Παρίσι, γίνονται οι περισσότερες παραστάσεις δρόμου στην Ευρώπη. Με το δρεπάνι του και τα κεντρικά του γραφεία να παίζουν ακόμα τη Διεθνή στις αίθουσές της, το μόνο φιλοσοβιετικό Μαρξιστικό-Λενινιστικό Κομμουνιστικό Κόμμα βρίσκεται στην Ελλάδα. Πώς θα αντιδράσει ο ελληνικός λαός, που δεν έχει ούτε ένα μέτρο εδάφους στη γη του που δεν έχουν πατήσει Αμερικανοί στρατιώτες, σε αυτή τη διαπλοκή με τις ΗΠΑ στις επερχόμενες εκλογές; Θα περιμένουμε και θα δούμε.