layda Çağla Koçoglu

Η σειρά Matrix μπήκε στη ζωή μας το 1999. Το Matrix έχει βασικά ένα σύστημα σκέψης που χρονολογείται από την αρχαία Ελλάδα. Το Plato’s Cave Analogy ζωντάνεψε στη μεγάλη οθόνη στον κόσμο Matrix των αδελφών Wachowski. Οι συνεισφορές του Matrix σε εμάς όσον αφορά τη «φιλοσοφία της ύπαρξης» (οντολογία), τον «υπαρξισμό» (υπαρξία) και τη «φιλοσοφία της γνώσης» (επιστημολογία) είναι τεράστιες. Είναι μια σειρά γεμάτη πολλά υπομηνύματα για να αμφισβητήσουμε τη ζωή, το νόημα της ζωής, να καθορίσουμε τον σκοπό της ζωής μας, τη φιλοσοφία της ζωής μας, την αποστολή και το όραμά μας.

Ο Σωκράτης καλεί τον καθένα μας να αμφισβητήσει τη ζωή με το σύνθημα «Η ανεξέταστη ζωή είναι η αβίωτη ζωή». Αυτός ο μεγαλόψυχος φιλόσοφος, που διακινδύνευσε τη ζωή του για να μας διαφωτίσει, περιφέρεται στους δρόμους και κάνει ερωτήσεις με απλή γλώσσα, ακούραστα, για να βγάλει τα μάτια μας και το μυαλό μας που δεν χρησιμοποιούμε τα σκοτεινά πηγάδια μας.

Ενώ ο Μαντείος, ένας από τους βασικούς χαρακτήρες της σειράς, αντιπροσωπεύει τον Σωκράτη. Είναι πιθανό να βρείτε εμπνεύσεις από τον Πλάτωνα στο Νέο. Η αλληγορία του σπηλαίου μιλά για την ανάγκη του Πλάτωνα να βγει πρώτα από το σπήλαιο και να μάθει την αλήθεια, μετά να επιστρέψει στο σπήλαιο και να απελευθερώσει τους άλλους από την αιχμαλωσία. Σύμφωνα με τη μεταφορά του φιλοσόφου Πλάτωνα, ο οποίος θέλει να επιστρέψει στη σπηλιά και να σώσει τους άλλους αιχμαλώτους, είτε σκοτώνεται είτε εκλαμβάνεται ως τρελός. Η πρώτη ταινία μιλάει για την έξοδο του φιλοσόφου από τη σπηλιά ενώ παρακολουθούσε το ταξίδι του Neo.

Η μήτρα έχει συζητηθεί αρκετές φορές ως προς τη φιλοσοφία της αρχαίας Ελλάδας και του Διαφωτισμού. Σε αυτό το άρθρο, θα ήθελα να εξετάσω τι αντιπροσωπεύει η μήτρα όσον αφορά την εποχή της πληροφορίας στον σύγχρονο κόσμο, καθώς και την αστικοποίηση και τη θεωρία του χώρου ροής που αναπτύχθηκε από τον Manuel Castells το 1996.

Το Matrix είναι επίσης ένας ηλεκτρονικός κόσμος φαντασίας που βασίζεται στον ανθρώπινο έλεγχο. Ενώ φέρνει μια κριτική προσέγγιση στη λογική της τεχνολογίας, η ταινία βασίζεται επίσης στην ανάλυση της εικονικής ζωής που ζουν στο Matrix που παράγεται από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Με την πρόοδο της τεχνολογίας, οι άνθρωποι άρχισαν να παράγουν ρομπότ ικανά να εκτελούν όλα τα είδη εργασιών. Αυτά τα ρομπότ εξυπηρετούσαν ανθρώπους σε πολλά μέρη, από τις κατασκευές μέχρι τις δουλειές του σπιτιού, τα εστιατόρια μέχρι τα νοσοκομεία. Τα ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσαν πλέον να μάθουν νέα πράγματα μόνα τους και η ποιότητα της δουλειάς τους αυξήθηκε με αυτόν τον ρυθμό. Οι άνθρωποι ήταν επίσης χαρούμενοι επειδή τους αφαιρέθηκε ο φόρτος εργασίας και μπορούσαν να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο σε πράγματα που ήθελαν.

Ο Manuel Castells λέει ότι η νέα οικονομία βασίζεται στον πληροφορισμό. πληροφοριοκρατία? Εξαρτάται από τις εξελίξεις στη μικροηλεκτρονική, το λογισμικό, τη γενετική μηχανική και την ικανότητα των ανθρώπων να επεξεργάζονται αυτές τις πληροφορίες καθορίζουν το σύστημα. Την προηγούμενη περίοδο υπήρχαν μέσα επικοινωνίας όπως εφημερίδες, ραδιόφωνο και τηλεόραση, αλλά δεν είχαν τον κύριο ρόλο στην ανάπτυξη της βιομηχανικής οικονομίας. Ωστόσο, η νέα οικονομία της πληροφορίας εξαρτάται από τη χωρητικότητα των δικτύων. Όπως η βιομηχανική κοινωνία δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς ηλεκτρική ενέργεια και άνθρακα, η νέα οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες (Büyükbingöl, 2019).

Ο Manuel Castells χρησιμοποιεί δύο σημαντικές ορολογίες για να περιγράψει τη θεωρία της πληροφορίας του: ο χώρος των ροών και ο διαχρονικός χρόνος. Ο Castells υποστηρίζει ότι ο χώρος και ο χρόνος συνυπάρχουν, αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και υποστηρίζει ότι, σε αντίθεση με τις συμβατικές θεωρίες των κοινωνικών επιστημών, ο χώρος οργανώνει το χρόνο σε δικτυωμένες κοινωνίες.

Για να κατανοήσουμε τον χώρο των ροών, ο Castells συγκεντρώνει τρία στρώματα υλικής υποστήριξης: Το πρώτο στρώμα αποτελείται από το κύκλωμα των ηλεκτρονικών συνδέσεων. Οι χώροι δεν εξαφανίζονται, αλλά η λογική και το νόημά τους απορροφάται από το δίκτυο. Η τεχνολογική υποδομή που αποτελεί το δίκτυο ορίζει τον νέο χώρο, όπως οι σιδηρόδρομοι ορίζουν τις «οικονομικές ζώνες» και τις «εθνικές αγορές» στη βιομηχανική οικονομία ή οι θεσμικοί κανόνες της ιθαγένειας που βασίζονται στα σύνορα ορίζουν τις «πόλεις» στην εμπορική προέλευση του καπιταλισμού. και δημοκρατία (Büyükbingöl, 2019).

Αποτελεί το δεύτερο στρώμα του χώρου των ροών, κόμβων, κέντρων, λιμένων. Ο χώρος των ροών δεν είναι χωρίς τόπο, αλλά η δομική τους λογική. Ο χώρος των ροών συνδέει ορισμένους χώρους με σαφώς καθορισμένα κοινωνικά, πολιτιστικά, φυσικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά. Ορισμένα μέρη λειτουργούν ως ένα είδος θύρας επικοινωνίας για την άνετη επικοινωνία όλων των στοιχείων ανταλλαγής εντός του δικτύου.

Το τρίτο σημαντικό στρώμα του χώρου των ροών αφορά τη χωρική οργάνωση των κυρίαρχων ελίτ που εκπληρώνουν τις διοικητικές λειτουργίες γύρω από τις οποίες οργανώνεται αυτός ο χώρος.

Ο Castells συντάσσει μια πολύ λεπτομερή αξιολόγηση του κόσμου σήμερα, με αναφορά στις τεχνολογίες της πληροφορίας, την παγκοσμιοποίηση και τις συνέπειές τους στην κοινωνική οργάνωση και τον πολιτισμό. Ο Castells, αφενός, αναλύει τη δικτυωμένη κοινωνία με τον πληροφοριακό καπιταλισμό που έχει προβάλει, αφετέρου αποκαλύπτει μια ολιστική θεώρηση της εποχής της πληροφορίας.

Πολλά από τα πράγματα που επεσήμανε ο Castells το 1996 άρχισαν να συμβαίνουν στη δεκαετία του 2020. Στις μεγαλουπόλεις, η επαγγελματική ζωή έχει αλλάξει ανάλογα με την πανδημία και με την ανάπτυξη των πόλεων, οι ζωές μεταξύ των κέντρων πόλεων. και τα περίχωρά τους έχουν απομακρυνθεί από ο ένας τον άλλον, το ταξικό χάσμα έχει διευρυνθεί και η αστική ένταση έχει αυξηθεί.

Καθώς οι πόλεις μεγαλώνουν, η οικονομική κρίση για τους ανθρώπους που ζουν στην πόλη μεγαλώνει και τα άτομα απομονώνονται με την ανάπτυξη της δικτυωμένης κοινωνίας.

Ο χώρος της ροής, που θεώρησε ο Castells το 1996, βρήκε τη θέση του στο The Matrix το 1999 με το μάτι του κινηματογράφου.

Το Matrix μας προσφέρει δύο κόσμους εκτός από όλο το φιλοσοφικό του υπόβαθρο. τοπική κοινωνία και κοινωνία δικτύων. Στην κοινωνία του δικτύου, ο Thomas Anderson κάνει μια μοναχική ζωή, μια ζωή με κωδικούς, ενώ εργάζεται σε μια εταιρεία λογισμικού και σχεδιάζει παιχνίδια. Στη γήινη κοινωνία, είναι ο Νέος στη Σιών.

Η δικτυωμένη κοινωνία είναι ένα αναπόφευκτο γεγονός του σύγχρονου κόσμου, αλλά εγείρει πολλά ερωτήματα. Οι πιο σημαντικές από αυτές τις ερωτήσεις είναι: πώς να γεφυρωθεί το οικονομικό χάσμα στις μεγαλουπόλεις και πώς να αποτραπεί η απομόνωση του ατόμου από την κοινωνία. Αν και τώρα ζούμε σε ρευστούς καιρούς, είμαστε μέρος της επίγειας κοινωνίας στη ζωή μας.

Στη δικτυωμένη κοινωνία, άρα και στον χώρο των ροών, υπάρχουν δύο έννοιες ισοδύναμες με το Matrix: συγχρονικότητα και διαχρονικότητα. Ο διαχρονικός χρόνος ανήκει στον χώρο της ροής. Οι ροές πυροδοτούν έναν διαχρονικό χρόνο και οι χώροι είναι περιορισμένοι χρονικά. Στο The Matrix, οι άνθρωποι ζουν σε έναν διαχρονικό χρόνο σε έναν ρευστό χώρο. Σήμερα, οι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων έχουν την ίδια κατάσταση στα αστικά κέντρα. Ωστόσο, το σημαντικό είναι να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα όπου η τοπική κοινότητα και η κοινότητα του δικτύου μπορούν να δράσουν από κοινού.