Ο γενετικός χιμαιρισμός είναι ο βιολογικός όρος για τα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται από διαφορετικούς ζυγώτες για να σχηματίσουν έναν ενιαίο οργανισμό. Ο χιμαιρισμός, ο οποίος μπορεί να παρατηρηθεί τόσο στους ανθρώπους όσο και σε άλλα ζώα και φυτά, μπορεί να προικίσει τα ζωντανά όντα με διάφορα χαρακτηριστικά.

Οι χίμαιρες των ζώων σχηματίζονται από τη σύντηξη γονιμοποιημένων ωαρίων. Στα φυτά, μεταλλάξεις που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της κυτταρικής διαίρεσης μπορούν να οδηγήσουν στο σχηματισμό διαφορετικών τύπων ιστού από τον ίδιο ζυγώτη.

Το όνομα χιμαιρισμός προέρχεται από το μυθολογικό πλάσμα που ονομάζεται χίμαιρα στην ελληνική μυθολογία, όπου πολλαπλά άκρα ζώων συνδυάζονται σε ένα σώμα. Στη μυθολογία, η χίμαιρα ήταν ένα πλάσμα πολλαπλών ταυτοτήτων σε ένα σώμα, ένα παράξενο πλάσμα με το κεφάλι ενός λιονταριού, το σώμα μιας κατσίκας και την ουρά ενός φιδιού, που έμοιαζε με λιοντάρι που φτύνει τις φλόγες του στόματός του. Και πάλι, πολλά χιμαιρικά ζωντανά μοντέλα με ανθρώπινα σώματα και κεφάλια λύκου, όπως αυτά τα παραδείγματα, βρίσκονται επίσης στη μυθολογία.

Αν και αυτό το πλάσμα είναι αποκύημα της φαντασίας, ο χιμαιρισμός είναι πλέον θέμα υγείας.

Χιμαιρισμός είναι η παρουσία δύο τελείως διαφορετικών γονιδιωμάτων στο ίδιο σώμα. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να προκύψει ο σχηματισμός ανδρικών και γυναικείων οργάνων σε ένα σώμα, δύο τύπων ομάδων αίματος ή παρόμοιες παραλλαγές.

Στα ζώα, ο χιμαιρισμός μπορεί να συμβεί με την ένωση περισσότερων του ενός γονιμοποιημένων ωαρίων ή ζυγωτών και η μεταμόσχευση οργάνων είναι ένας άλλος τρόπος δωρεάς ιστού από ένα από τα δύο γονιδιώματα σε ένα φυσιολογικό άτομο. Για παράδειγμα, μια μεταμόσχευση μυελού των οστών μπορεί να αλλάξει τον τύπο αίματος ενός ατόμου. Εάν διαφορετικά κύτταρα συντήκονται με τον ίδιο ζυγώτη, ο οργανισμός που προκύπτει ονομάζεται «μωσαϊκό».

Αντίθετα, παρατηρείται στα φυτά με το σχηματισμό διαφορετικών ιστών από έναν μόνο ζυγώτη.Γενικά, η πηγή αυτής της ποικιλομορφίας στα φυτά είναι μεταλλάξεις που συμβαίνουν κατά τη διαίρεση των κυττάρων.

Ο χιμαιρισμός αποτελείται από τουλάχιστον τέσσερα μητρικά κύτταρα (με την ένωση δύο γονιμοποιημένων ωαρίων ή πρώιμων εμβρύων) Ο πληθυσμός κάθε κυττάρου έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, δηλαδή ο οργανισμός που προκύπτει είναι ένα μείγμα περισσότερων του ενός ιστών.

Ο χιμαιρισμός εμφανίζεται κληρονομικά ή με ανάμειξη αλλογενών αιμοσφαιρίων κατά τη διάρκεια μετάγγισης οργάνων ή αίματος. Για παράδειγμα, σε αδελφικά δίδυμα, προκύπτει από τη σύντηξη των αιμοφόρων αγγείων.

Οι χίμαιρες είναι συνήθως ικανές να παράγουν απογόνους, αλλά αυτή η γονιμοποίηση και το φύλο των απογόνων εξαρτάται από τη δεδομένη κυτταρική σειρά, την ωοθήκη ή τον όρχι. Ο ένας από τους απογόνους μπορεί να είναι γενετικά θηλυκός, ενώ ο άλλος μπορεί να είναι αρσενικός.

Υπάρχουν πολλές μορφές χιμαιρισμού στα έμβια όντα. Το χρώμα του δέρματος, το χρώμα των ματιών ή η ομάδα αίματος είναι μεταξύ αυτών. Μερικές φορές δεν υπάρχει αλλαγή στον φαινότυπο, αλλά μπορεί να είναι δυνατό να συναντήσουμε χιμαιρισμό στον γονότυπο. Η μεταμόσχευση οργάνων σε ζώα είναι επίσης μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει χιμαιρισμό.

Δεδομένου ότι το DNA του δότη και το DNA του λήπτη είναι διαφορετικά μεταξύ τους, υπάρχουν δύο διαφορετικά γονιδιώματα στο ζωντανό σώμα τη στιγμή της μεταμόσχευσης οργάνων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το ξένο γονιδίωμα από έξω καθιερώνει τη δική του κυριαρχία και επιβάλλει τους δικούς του κανόνες.

Ο χιμαιρισμός δεν είναι πάντα μια κατάσταση που μπορούμε να εντοπίσουμε από την εμφάνιση, αλλά μπορεί να προσδιοριστεί εξετάζοντας τους γονείς του ατόμου από ειδικούς στο αντικείμενο.

Οι τύποι χιμαιρισμού μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως τετραγαμικός χιμαιρισμός, χιμαιρισμός βλαστικής γραμμής, μικροχιμαιρισμός, χρωμοσωμικός χιμαιρισμός.