Ο Burçin Gizem Bolat, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Medeniyet της Κωνσταντινούπολης, αξιολόγησε τις πυρκαγιές σε καταυλισμούς προσφύγων για το Γραφείο Ανάλυσης ΑΑ.

***

Τα γραπτά για τη μετανάστευση συχνά ξεκινούν τονίζοντας ότι η μετανάστευση είναι τόσο παλιά όσο και η ανθρώπινη ιστορία. Είναι και ένα κλισέ και ένα πολύ πραγματικό highlight. Η μετανάστευση παρέμεινε στην ημερήσια διάταξη το 2021 ως φαινόμενο που δεν ξεχάστηκε στην εθνική και παγκόσμια πολιτική. Πρόσφυγες που περπατούν προς τη συνοριακή διάβαση από τη Λευκορωσία στην Πολωνία τους τελευταίους μήνες του 2021, μετανάστευση και επανεισαγωγή προσφύγων ομπρέλα ασφαλείας και οι συνοριακές πολιτικές έρχονται συχνά στο προσκήνιο. Από την πλευρά της Τουρκίας, το προσφυγικό έχει γίνει ξανά ένα από τα θέματα της εθνικής ατζέντας, στο πλαίσιο των συζητήσεων και των ερευνών μετά από τρεις νεαρούς Σύρους των οποίων το σπίτι κάηκε στη Σμύρνη.

Ο αριθμός και η πυκνότητα των προσφυγικών καταυλισμών αυξάνεται

Ένα από τα θέματα που πρέπει να συζητηθούν για το προσφυγικό είναι οι συνθήκες στους καταυλισμούς. Επειδή σε αυτή την εποχή αυξανόμενης ανθρώπινης κινητικότητας, ο αριθμός των προσφυγικών καταυλισμών τείνει να αυξάνεται λόγω των περιοριστικών κρατικών πολιτικών, της προτίμησης των προσφύγων να ζουν σε καταυλισμούς και της έντασης των επίσημων διαδικασιών που απαιτούνται για την απόκτηση του καθεστώτος του πρόσφυγα. Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) Σύμφωνα με στοιχεία του 2020, το 22% (6 εκατομμύρια) του προσφυγικού πληθυσμού που ξεπερνά τα 26 εκατομμύρια ζει σε καταυλισμούς. Ένα παράδειγμα της πυκνότητας των προσφυγικών καταυλισμών είναι ο καταυλισμός Kutupalong στο Μπαγκλαντές, ο οποίος θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους προσφυγικούς καταυλισμούς στον κόσμο με χωρητικότητα 800.000 ατόμων. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτός ο καταυλισμός είναι πιο πυκνοκατοικημένος από την Ουάσιγκτον για να φανταστεί κανείς την πυκνότητα των προσφύγων.[1]

Η αύξηση του αριθμού των προσφυγικών καταυλισμών λόγω της αύξησης της ανθρώπινης κινητικότητας οδηγεί σε διάφορα προβλήματα. Από αυτή την άποψη ιδιαίτερα σε προσφυγικούς καταυλισμούς πυρκαγιές συμβαίνουν συχνά. Στις 31 Δεκεμβρίου 2021, μια τεράστια φωτιά ξέσπασε στον καταυλισμό Miniyeh του Λιβάνου, όπου διέμεναν κυρίως Σύροι πρόσφυγες. Ωστόσο, πέρυσι, πρόσφυγες στην Αγγλία (στρατώνες Napler) τον Ιανουάριο, στην Ισπανία (Nijar) τον Φεβρουάριο, στην Ελλάδα (Θεσσαλονίκη) και στο Μπαγκλαντές (Cox’s Bazar) τον Μάρτιο, στο Ιράκ (Sharya Camp) τον Απρίλιο, στην Ελλάδα (Σάμος) τον Σεπτέμβριο. , και την Ιταλία (Καστελβετράνο) τον Οκτώβριο Πολλές πυρκαγιές ξέσπασαν στον καταυλισμό. Το 2020, οι πυρκαγιές στο ελληνικό νησί της Λέσβου τον Σεπτέμβριο και στον καταυλισμό Lipa στη Βοσνία τον Δεκέμβριο τράβηξαν την προσοχή.[2]

Φυσικά δεν ήταν όλες οι φωτιές που αναφέρθηκαν ίδιας έντασης και έκτασης. Ωστόσο, η Βοσνία Ελλάδα Οι πυρκαγιές στο Μπαγκλαντές και το Μπαγκλαντές είναι σημαντικές τόσο ως προς τον αριθμό των ανθρώπων που επηρεάζουν όσο και ως προς τα θύματα που αφήνουν πίσω τους. Ο χώρος διαβίωσης περίπου 1.400 ανθρώπων καταστράφηκε από πυρκαγιά στον καταυλισμό Lipa στη Βοσνία τον Δεκέμβριο του 2020. Μετά την πυρκαγιά του στρατοπέδου της Μόρια στο νησί της Λέσβου, στην Ελλάδα, γνωστό ως ο μεγαλύτερος καταυλισμός στην Ευρώπη, τον Σεπτέμβριο του 2020 το καταφύγιο και οι κοινωνικοί χώροι όπου ζουν περισσότεροι από 12.000 πρόσφυγες έγινε άχρηστος. Ωστόσο, αναφέρθηκε ότι στον καταυλισμό της Μόριας στεγάζονταν 20.000 άτομα, παρά το γεγονός ότι χτίστηκε για 3.000 άτομα. Για αυτόν τον λόγο, η Eva Cosse, η οποία διεξάγει έρευνα στην Ελλάδα για το Human Rights Watch, είπε ότι οι πυρκαγιές δεν ήταν έκπληξη, ακόμη και μια αναμενόμενη κατάσταση.[3]

Η πυρκαγιά που ξέσπασε τον Μάρτιο του 2021 στον προσφυγικό καταυλισμό Cox’s Bazar στο Μπαγκλαντές, όπου είχαν καταφύγει πρόσφυγες Ροχίνγκια που διέφυγαν από το καθεστώς της Μιανμάρ, άφησε 45.000 άστεγους και 11 νεκρούς. Πράγματι, το νοσοκομείο πεδίου σοβαρού κλίματος που δημιουργήθηκε με τη συνεργασία του Υπουργείου Υγείας TR και AFAD έγινε άχρηστο σε αυτή τη φωτιά. Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το νοσοκομείο άρχισε να επισκευάζεται μετά τη φωτιά.[4] Αυτό από το στρατόπεδο του Cox’s Bazar Φωτιάήταν μία από τις 84 πυρκαγιές τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2021, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη για το Μπαγκλαντές. Συνολικά αναφέρθηκαν 82 πυρκαγιές στο στρατόπεδο Cox’s Bazar το 2020. Ωστόσο, περισσότερες πυρκαγιές σημειώθηκαν τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2021 από το σύνολο του προηγούμενου έτους. [5]

Γιατί συμβαίνουν αυτές οι φωτιές;

Πρόσφατα, η πυκνότητα του πληθυσμού στους προσφυγικούς καταυλισμούς έχει αυξηθεί σε ευθεία αναλογία με την αύξηση των μετακινήσεων προσφύγων. Μαζί με αυτή την κατάσταση έχουν πολλαπλασιαστεί και οι φωτιές. Επιπλέον, οι αντίξοες συνθήκες σε καταυλισμούς προσφύγων που οδηγούν σε πυρκαγιές είναι ένα συχνά συζητούμενο θέμα. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε έναν καταυλισμό έχουν ξεσπάσει 84 πυρκαγιές μέσα σε ένα χρόνο ή ότι στρατόπεδα με μεγάλο αριθμό προσφύγων έχουν έρθει στο προσκήνιο με φωτιές. Ενώ οι ΜΚΟ στην Ευρώπη αναγνωρίζουν τον εμπρησμό, επισημαίνουν τον αριθμό των πυρκαγιών και ισχυρίζονται ότι ο εμπρησμός είναι μειοψηφία.[6] Διότι οι αντίξοες συνθήκες στους προσφυγικούς καταυλισμούς καθιστούν το ενδεχόμενο εμπρησμού δευτερεύον ζήτημα. Μάλιστα, έχει αναφερθεί ότι η φωτιά στο ελληνικό νησί της Σάμου προκλήθηκε από καυσόξυλα που έκαψαν πρόσφυγες σε σκηνές για ζεστασιά. Αναφέρθηκε ότι πυρκαγιές ξέσπασαν στον καταυλισμό Καρά Τεπέ, όπου μεταφέρθηκαν οι πληγέντες πρόσφυγες μετά την πυρκαγιά του στρατοπέδου της Μόριας, λόγω ακατάλληλης χρήσης του συστήματος ηλεκτροδότησης και των καλωδίων.

Τα αίτια της πυρκαγιάς στον καταυλισμό της Μόριας είναι ακόμα ασαφή, αλλά συζητείται το ενδεχόμενο εμπρησμού. Τα ελληνικά εθνικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν την πιθανότητα ότι η φωτιά στη Μόρια ξεκίνησε από πρόσφυγες που διαμένουν στον καταυλισμό για να διαμαρτυρηθούν για τα μέτρα καραντίνας που επιβλήθηκαν λόγω της επιδημίας.[7] Ωστόσο, η Aurélie Ponthieu των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, μία από τις ΜΚΟ που έχουν υπογράψει διεθνείς μελέτες, δείχνει το δάχτυλο στις μεταναστευτικές πολιτικές στον απόηχο του ανθρωπιστικού πόνου και της βίας που η Ελλάδα και η Ευρώπη διαιωνίζουν εδώ και χρόνια ως υπεύθυνες για τη φωτιά.[8] Ανακοινώθηκε ότι τέσσερις πρόσφυγες συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε 10 χρόνια φυλάκιση για πρόκληση πυρκαγιάς μετά από εμπρησμό στον καταυλισμό.

Μετά την πυρκαγιά στον προσφυγικό καταυλισμό Grande-Synthe στη Γαλλία το 2017, ο François Guennoc, διευθυντής του Auberge des Migrants, μιας από τις εθελοντικές οργανώσεις που βοηθούν τους μετανάστες, ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτρέπουν πλέον την εκπαίδευση μεγάλων καταυλισμών. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Guennoc, τα μεγάλα στρατόπεδα αυξάνουν επίσης την πιθανότητα πυρκαγιάς, καθώς απαιτούν εκτεταμένη ηλεκτρική καλωδίωση. Για το λόγο αυτό, υποστηρίζεται ότι πρέπει να αποτραπεί η επέκταση των προσφυγικών καταυλισμών.

Τι πρέπει να γίνει?

Έχει ειπωθεί πολλές φορές ότι η ανθρώπινη κινητικότητα αυξάνεται και η μετανάστευση είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο. Ενόψει των παγκόσμιων εξελίξεων, επισημάνθηκε ότι αυξάνεται ο αριθμός των προσφύγων που διέφυγαν από τη βία και τον πόλεμο στη χώρα τους και κατέφυγαν σε άλλες χώρες.

Η αύξηση των μαζικών ή μεμονωμένων αιτήσεων προσφύγων παρατείνει τις επίσημες διαδικασίες διεκδίκησης προσφύγων στα κράτη. Στη συνέχεια, τα κράτη, τα οποία αποτελούν ως επί το πλείστον χώρες-στόχους για πρόσφυγες και μακριά από το να χορηγήσουν καθεστώς πρόσφυγα, κρατούν τους πρόσφυγες στη διαδικασία υποβολής αιτήσεων σε αναμονή σε καταυλισμούς, επικαλούμενοι επίσημες διαδικασίες, γεγονός που μειώνει τις ευκαιρίες.

Για τους πρόσφυγες που διαφεύγουν από τον πόλεμο και τη βία, τα στρατόπεδα εμφανίζονται ως νέο πεδίο αγώνα. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι όσο αυξάνεται ο αριθμός των μεταναστών, οι καταυλισμοί θα γίνονται πιο μόνιμοι για τους πρόσφυγες. Για το λόγο αυτό, όπως προαναφέρθηκε, είναι απαραίτητη η βελτίωση των δυσμενών συνθηκών του στρατοπέδου. Οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να διαμορφωθούν με τέτοιο τρόπο ώστε οι πρόσφυγες να μην χρειάζεται να ανάβουν φωτιά για ζεστασιά ή μαγείρεμα. Η κατάσταση των προσφύγων που δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες θα πρέπει να είναι αξιοσημείωτη για τη διεθνή κοινότητα.

Το διεθνές καθεστώς προσφύγων, το οποίο καθιερώθηκε με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και τη Διακήρυξη της Νέας Υόρκης του 1967 για τη ρύθμιση των μεταναστευτικών κινήσεων στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, θα πρέπει να είναι πιο αποτελεσματικό για τις πυρκαγιές, κυρίως σε καταυλισμούς προσφύγων στην Ευρώπη, όπως αναφέρθηκε. πάνω από. . Επειδή οι πυρκαγιές σε αναπτυσσόμενες χώρες όπως το Μπαγκλαντές, όπου οι ευκαιρίες υποδομής που παρέχουν στους πολίτες τους είναι ανεπαρκείς, δεν θεωρούνται έκπληξη για τη διεθνή κοινότητα. Ωστόσο, η αδυναμία των ευρωπαϊκών χωρών της κατηγορίας των ανεπτυγμένων χωρών να διαθέσουν πόρους υποδομής σε αυτές τις βασικές ανάγκες είναι ένα ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη.

Πέραν όλων αυτών, είναι επίσης σημαντικό οι διεθνείς οργανισμοί και οι οργανώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας να συνεργαστούν σχετικά με έργα υποδομής και μέτρα πυρασφάλειας στους καταυλισμούς, όσον αφορά την εξάλειψη πιθανών ζημιών κατά τη διάρκεια και μετά την πυρκαγιά. Τέλος, πρέπει να αποτραπούν κάθε είδους πρακτικές που θα μπορούσαν να απειλήσουν το δικαίωμα στη ζωή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της πρώτης γενιάς προσφύγων, οι οποίες εισάγονται τις περισσότερες φορές με τη μείωση του αριθμού τους.

[Burçin Gizem Bolat, İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Doktora Adayı]

ΟΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

[1] Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, «Κατασκόπια προσφύγων», https://www.unrefugees.org/refugee-facts/camps/

[2] https://www.infomigrants.net/en/post/30853/fires-in-migrant-camps-most-fires-are-caused-by-bad-wiring

[3] https://www.nytimes.com/2020/08/14/world/europe/greece-migrants-abandoning-sea.html

[4] https://www.aa.com.tr/tr/dunya/turkiye-bangladeste-multeci-kampindaki-yanginda-tahrip-olan-sahra-hastanesini-yeniden-insa-ediyor/2195034

[5] https://reliefweb.int/report/bangladesh/rohingya-refugees-fear-another-disaster-waiting-happen-after-84-fires-just-four

[6] https://www.infomigrants.net/en/post/30853/fires-in-migrant-camps-most-fires-are-caused-by-bad-wiring

[7] https://www.dw.com/en/greece-refugee-camp-fire/a-54861061

[8] https://www.doctorswithoutborders.org/what-we-do/news-stories/news/greece-fires-destroy-europes-largest-refugee-camp

Στον ιστότοπο του Anadolu Agency, δημοσιεύονται συνοπτικά οι ειδήσεις που παρουσιάζονται στους συνδρομητές μέσω του Συστήματος Ροής Ειδήσεων (HAS) της ΑΑ. Επικοινωνήστε για συνδρομή.