Μετά από αυτή τη συμφωνία, η κυβέρνηση της Άγκυρας προσκλήθηκε στη διάσκεψη ειρήνης που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 1922. Στη γραπτή επιστολή, ο στόχος της διάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί στη Λωζάνη ορίστηκε ως η σύναψη μιας «συνθήκης που θα τερμάτιζε τον πόλεμο στην Ανατολή”.

Εκτός από την κυβέρνηση της Άγκυρας, στο συνέδριο προσκλήθηκαν εκπρόσωποι της διοίκησης του Σουλτανάτου της Κωνσταντινούπολης. Στη συνέχεια, η Τουρκική Μεγάλη Εθνοσυνέλευση αποφάσισε να καταργήσει το σουλτανάτο κατά τη σύνοδό της της 1ης Νοεμβρίου 1922. Η κυβέρνηση της Άγκυρας πήγε στη Λωζάνη με αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον İsmet İnönü.

Ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων απέτυχε επειδή δεν μπορούσαν να ξεπεραστούν τα σημεία συμφόρησης σε ορισμένα ζητήματα όπως το καθεστώς της Μοσούλης και η κατάσταση των συνθηκολογήσεων.

Τον Φεβρουάριο του 1923 ξεκίνησε ο δεύτερος γύρος διαπραγματεύσεων. Αυτή τη φορά, οι διαπραγματεύσεις στέφθηκαν με επιτυχία και η συνθήκη υπογράφηκε στις 24 Ιουλίου 1923.

Εκτός από την κυβέρνηση της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, τη συνθήκη υπέγραψαν η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ελλάδα, η Ρουμανία και το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που αποτέλεσαν τη βάση της Γιουγκοσλαβίας που θα δημιουργηθεί τα επόμενα χρόνια . χρόνια.

Η συνθήκη τέθηκε σε ισχύ στις 6 Αυγούστου 1924 και όλα τα μέρη δήλωσαν ότι είχαν ολοκληρώσει την εσωτερική τους διαδικασία επικύρωσης.

Κατά καιρούς διατυπώνονται κάποιοι ισχυρισμοί ότι η Λωζάνη δεν θα ισχύει το 2023. Ωστόσο, η Λωζάνη συγκαταλέγεται στις μόνιμες διεθνείς συμφωνίες που δεν έχουν διάρκεια.

Η Λωζάνη θεωρείται ως η συμφωνία με την οποία η κυβέρνηση που ιδρύθηκε στην Άγκυρα, ανεξάρτητη από την Οθωμανική κυριαρχία στην Κωνσταντινούπολη μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κέρδισε διεθνή νομιμότητα.

Θεωρείται επίσης ως η ιδρυτική συνθήκη της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Με τη Συνθήκη της Λωζάνης τα σημερινά σύνορα της Τουρκίας χαράχτηκαν σε μεγάλο βαθμό. Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα οικονομικά προνόμια που είχαν παραχωρηθεί στα δυτικά κράτη, δηλαδή οι συνθηκολογήσεις, καταργήθηκαν πλήρως.

Η Συνθήκη της Λωζάνης έφερε επίσης ρυθμίσεις για τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Ως αποτέλεσμα, οι μη μουσουλμάνοι που ζούσαν στην Τουρκία ορίστηκαν ως μειονότητα. Επιπλέον, η τουρκική κοινότητα της Δυτικής Θράκης έλαβε το καθεστώς «μειονότητας».

Ένα άλλο σημαντικό αποτέλεσμα της Λωζάνης ήταν οι ρυθμίσεις που έγιναν σχετικά με το Αιγαίο και την υπαγωγή των νησιών εδώ. Η Τουρκία αποδέχθηκε τις συνθήκες του 1913 που έδωσαν ορισμένα νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου, στην Ελλάδα, και παραιτήθηκε από τα δικαιώματά της στα 12 νησιά. Ωστόσο, ο έλεγχος της Bozcaada και της Gökçeada αφέθηκε στην Τουρκία.

Αυτή η συνθήκη είναι τόσο σημαντική για την Ελλάδα όσο και για την Τουρκία. Η Λωζάνη είναι μία από τις 11 συμφωνίες που εμφανίζονται στη λίστα με τις «κυριότερες διεθνείς συμφωνίες με την Ελλάδα» στην ιστοσελίδα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Για την Ελλάδα, η Λωζάνη κρατά το κλειδί για τη διατήρηση του σημερινού status quo στα σύνορα.

Η Συνθήκη της Λωζάνης βρίσκεται στην ατζέντα της κυβέρνησης και του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα τελευταία χρόνια.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει εκφράσει εδώ και καιρό τη δυσφορία του για ορισμένους όρους της Συνθήκης της Λωζάνης.

Στην ομιλία του τον Σεπτέμβριο του 2016, ο Ερντογάν είπε: «Το 1923 μας έπεισαν να πάμε στη Λωζάνη. Κάποιοι προσπάθησαν να περάσουν τη Λωζάνη ως νίκη. Τα πάντα είναι καθαρά. Δώσαμε τα νησιά της Λωζάνης όπου θα ακουστεί η κραυγή σας. »

Κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα το 2020, ο Ερντογάν είπε: «Λοιπόν, η Λωζάνη καλύπτει μόνο το Αιγαίο; Δεν υπάρχει καμία σχέση με τη Λωζάνη εκτός Αιγαίου; “Οι μειονότητες εδώ με αυτή τη συμφωνία; Θα το πάρουμε;” είπε.

Μεταξύ των ζητημάτων που έθεσε ο Ερντογάν σε αυτές τις αξιολογήσεις είναι οι κανονισμοί της Λωζάνης που αφορούν την τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου, καθώς και τα προβλήματα που προκύπτουν στο Αιγαίο σε σχέση με τα νησιά.

Τα κύρια ζητήματα που σχετίζονται με το Αιγαίο Πέλαγος αφορούν τα χωρικά ύδατα και την υφαλοκρηπίδα.

Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι το πλάτος των χωρικών της υδάτων στο Αιγαίο είναι 6 μίλια. Η Ελλάδα, εν τω μεταξύ, λέει ότι έχει το δικαίωμα να το επεκτείνει έως και 12 μίλια βάσει του διεθνούς ναυτικού δικαίου.

Η Τουρκία λέει ότι η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια «θα άλλαζε δυσανάλογα την ισορροπία συμφερόντων στο Αιγαίο εις βάρος της Τουρκίας».

Τα όρια της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου δεν έχουν καθοριστεί.

Η Τουρκία κατηγορεί επίσης την Ελλάδα ότι παραβιάζει τη Συνθήκη της Λωζάνης και άλλους σχετικούς διεθνείς νόμους, παραβιάζοντας το «καθεστώς αφοπλισμού» των νησιών του ανατολικού Αιγαίου.

Η περιοχή που ονομάζεται Δυτική Θράκη περιλαμβάνει τις πόλεις της Κομοτηνής, της Ξάνθης και της Αλεξανδρούπολης. Περίπου 150.000 τουρκικές μουσουλμανικές μειονότητες ζουν εδώ.

Για την Τουρκία, η ρίζα του προβλήματος εδώ βρίσκεται στην κατάσταση του Μεγάλου Μουφτή.

Η Τουρκία υποστηρίζει ότι σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες που καλύπτουν αυτό το θέμα, ιδίως εκείνη της Λωζάνης, ο μεγάλος μουφτής θα πρέπει να εκλέγεται με τις ψήφους των μουσουλμάνων υπό τη δικαιοδοσία του.

Ωστόσο, αν και η Ελλάδα εφάρμοζε το εκλογικό σύστημα μέχρι το 1985, άρχισε να διορίζει τον Μεγάλο Μουφτή μετά από αυτή την ημερομηνία.

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει αντιδράσει στις τουρκικές απαιτήσεις για επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης.

Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί «αδιαπραγμάτευτη» τη συμφωνία αυτή, την οποία βλέπει ως εγγύηση για τη σημερινή κατάσταση στα σύνορα.

Παρόλο που οι συζητήσεις για τη Λωζάνη έχουν ενταθεί πρόσφατα, η Ελλάδα κατηγόρησε την Τουρκία ότι θέλει να αλλάξει τα σύνορα για σχεδόν 50 χρόνια.

Η Ελλάδα λέει ότι η Τουρκία έχει λάβει μέτρα από τη δεκαετία του 1970 για να αλλάξει το σημερινό status quo στα σύνορα.

Ο ιστότοπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρει ότι «στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Τουρκία ξεκίνησε μια συστηματική πολιτική που προκάλεσε συζήτηση και επιβεβαίωσε τα δικαιώματα στην ελληνική κυριαρχία, κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσίες».

Η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι αυτή η τουρκική πολιτική στοχεύει στην «αλλαγή του status quo όσον αφορά τα εδάφη που προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες, ιδίως τη Συνθήκη της Λωζάνης».

Η Ελλάδα ισχυρίζεται επίσης ότι το μόνο ανεπίλυτο ζήτημα σχετικά με το Αιγαίο είναι αυτό της υφαλοκρηπίδας και ότι αυτό πρέπει να επιλυθεί σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ναυτικού δικαίου.

Αναφορικά με τις μειονότητες, στο ενημερωτικό σημείωμα για τις σχέσεις με την Τουρκία που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, «Παρά τα πρόσφατα βήματα που έγιναν προς τη σωστή κατεύθυνση σχετικά με την ελληνική μειονότητα στην Τουρκία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Άγκυρα ενεργεί πάντα σύμφωνα με παρωχημένες αρχές. λογική της αμοιβαιότητας: Η Τουρκία, ειδικότερα, συνεχίζει να συνδέει ψευδώς τις υποχρεώσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θρησκευτικές ελευθερίες (όπως η επαναλειτουργία της σχολής Heybeliada) με την πολιτική της έναντι των μουσουλμάνων Ελλήνων πολιτών της Δυτικής Θράκης.