Πάνω από ένας μήνας έχει περάσει από τις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, στις οποίες το κεντροδεξιό κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας κόντεψε να χάσει την πλειοψηφία και οι προσπάθειες σχηματισμού συνασπισμού δεν έγιναν καθόλου.
Αύριο οι Έλληνες θα πάνε ξανά στις κάλπες – ψηφίσει για το κοινοβούλιο. Αυτή η ψηφοφορία θα βασίζεται και πάλι στο αναλογικό σύστημα, αλλά ο νικητής θα λάβει πλέον μπόνους βουλευτικές έδρες, αρκεί να έχει τουλάχιστον το 25% των ψήφων.
Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό, τόσο περισσότερες έδρες μπόνους – το μέγιστο είναι 50. Αυτό δίνει μια σοβαρή ευκαιρία στην ανεξάρτητη διοίκηση της «Νέας Δημοκρατίας», που προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Ο συνολικός αριθμός των βουλευτών στη Βουλή των Ελλήνων είναι 300.
Η Merim Tenev – η ειδική απεσταλμένη μας στην Ελλάδα – μιλά στον πολιτικό αναλυτή Γεώργιο Αρχόντα του Κέντρου Φιλελεύθερων Σπουδών στην Αθήνα:
– Τι εκπλήξεις να περιμένουμε στις πρόωρες εκλογές της Κυριακής στην Ελλάδα;
– Λίγες εκπλήξεις αναμένονται στις εκλογές της Κυριακής. Κάτι παρόμοιο είχαμε μιλήσει βέβαια και πριν από τις τακτικές εκλογές της 21ης Μαΐου. Και τέλος, η διαφορά της «Νέας Δημοκρατίας» από τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν εντυπωσιακή. Αυτή ήταν λοιπόν η μεγάλη έκπληξη.
Δύο είναι οι καθοριστικές στιγμές στις τρέχουσες εκλογές. Το πρώτο είναι το αποτέλεσμα της «Νέας Δημοκρατίας». Φαίνεται ότι τα ποσοστά του θα είναι κοντά σε αυτά των προηγούμενων τακτικών εκλογών. Αυτό είναι σχεδόν 41%. Το δεύτερο σημαντικό σημείο είναι ο αριθμός των μικρών κομμάτων που θα καταφέρουν να ξεπεράσουν το όριο του 3% για να μπουν στη Βουλή.
Σε αυτό το σημείο, υπάρχουν τουλάχιστον 3 μικρότερα κόμματα που έχουν πιθανότητες πρόκρισης. Το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη – πρώην υπουργού Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, ο σχηματισμός της πρώην επικεφαλής της ελληνικής βουλής του ΣΥΡΙΖΑ Ζωής Κωνσταντοπούλου, καθώς και η ΝΙΚΗ (Νίκη), που είναι κόμμα θεολόγων με στόχο τα θεμέλια της χριστιανικής θρησκείας . Επίσης, τις τελευταίες μέρες κοινωνιολόγοι ανέβασαν το κόμμα «Σπαρτιάτες» (οι Σπαρτιάτες). Είναι ένα ακροδεξιό κόμμα που έχει την υποστήριξη του Ηλία Κασιδιάρη -σήμερα στη φυλακή και εκ των αρχηγών της απαγορευμένης Χρυσής Αυγής- του νεοναζιστικού κόμματος που είχε βουλευτές στη Βουλή την τελευταία δεκαετία.
Θα ήταν περίεργο αν η «Νέα Δημοκρατία» δεν αποκτούσε ισχυρή και σταθερή πλειοψηφία. Ο μόνος τρόπος που δεν θα συμβεί είναι εάν χάσει μέρος του εκλογικού της αποτελέσματος στις εκλογές του Μαΐου και όλα αυτά τα μικρά κόμματα που βρίσκονται στο χείλος καταφέρνουν να σπάσουν το 3%. Αλλά είναι πολύ δύσκολο.
– Τότε όμως, τελικά, δεν υπάρχει υποθετική πιθανότητα νέων πρόωρων εκλογών -ήδη τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο;
– Θεωρητικά – ναι. Αν συμβούν αυτά που ανέφερα πριν από λίγο. Η «Νέα Δημοκρατία» χάνει τα ποσοστά που πέτυχε τον Μάιο και όλα αυτά τα μικρά κόμματα μπαίνουν στη Βουλή. Τότε, μπορεί να οδεύουμε για άλλες πρόωρες εκλογές. Γιατί για άλλη μια φορά η «Νέα Δημοκρατία» και το ΠΑΣΟΚ – οι δύο πολιτικοί σχηματισμοί που θα μπορούσαν να συνεργαστούν αυτή τη στιγμή για να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού – βεβαιώνουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.
Αφ ‘ετέρου, όλες οι κοινωνιολογικές έρευνες, καθώς και το δημόσιο αίσθημα, δείχνουν ότι η «Νέα Δημοκρατία» θα μπορούσε εύκολα να κερδίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
– Να περιμένουμε εσωτερικά προβλήματα για το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ αν χάσει ξανά τις εκλογές και κινδυνεύσει η ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα; Δεν είναι ακόμα κυβερνών κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ;
– Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πράγματι ένα κυβερνών κόμμα που βασίζεται πάρα πολύ στην προσωπικότητα του σημερινού αρχηγού του, Αλέξη Τσίπρα. Την υποστήριξε όταν έπαιρνε υποστήριξη 3-5%., και το έκανε το μεγαλύτερο κόμμα στην Ελλάδα, και δύο φορές σε βουλευτικές εκλογές. Διετέλεσε και πρωθυπουργός της χώρας.
Η αλήθεια είναι ότι μετά τις τακτικές εκλογές του Μαΐου και το πολύ φτωχό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ -σχεδόν περισσότερες από 20 μονάδες πίσω από τη «Νέα Δημοκρατία»- υπήρξε μια σιωπηρή και κρυφή δυσαρέσκεια. Αυτό όμως δεν μετατράπηκε σε ανοιχτή πρόκληση εντός του ηγετικού κόμματος Τσίπρα. Πρώτον γιατί θα ήταν κρίμα να συμβεί αυτό μεταξύ δύο εκλογών. Και δεύτερον, γιατί υποθέτω ότι όσοι θα ήθελαν τη θέση του αρχηγού κόμματος περιμένουν άλλη μια εκλογική ήττα.
Εξάλλου, οι υποψήφιοι μνηστήρες των διαδόχων του Τσίπρα δεν έχουν αναδειχθεί δημόσια. Όλοι όσοι συμμετέχουμε στην ελληνική πολιτική, Μπορούμε να αναφέρουμε 2-3 ονόματα που πιθανόν να ενδιαφέρονται για την ηγετική θέση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν έχουν εκφράσει δημόσια τέτοια πρόθεση. Αλλά και μετά από άλλη μια εκλογική αποτυχία, δεν βάζω στοίχημα ότι ο Τσίπρας θα πάψει να είναι αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ.
– Και με το ΠΑΣΟΚ τι γίνεται; Προφανώς, αυτή τη στιγμή, ως Φοίνικας, γίνεται και πάλι μια σημαντική πολιτική δύναμη. Μπορεί όμως να ανακτήσει τη θέση της ως μεγάλης πολιτικής δύναμης, όπως ήταν πριν από χρόνια;
– Αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως από τη συμπεριφορά του ΠΑΣΟΚ ως κόμμα της αντιπολίτευσης για τα επόμενα 4 χρόνια. Αυτή έχει βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματά της, αλλά παραμένει στο εύρος 10-12 τοις εκατό. Αυτή τη στιγμή είναι το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα. Σύμφωνα με κοινωνιολογικές έρευνες, το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί ακόμη να απειλήσει τον ΣΥΡΙΖΑ και να πάρει τη θέση του ως δεύτερη δύναμη. Έχουμε όμως ήδη προηγούμενο με μεγάλη εισροή ψήφων από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το πολιτικό τοπίο έχει αλλάξει – πιο ριζοσπαστικά κόμματα έχουν ευνοηθεί σε περιόδους κρίσης. Τώρα η κατάσταση ομαλοποιείται και ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ -με πιο εποικοδομητική πολιτική από την αντιπολίτευση- μπορεί στη συνέχεια να κερδίσει περισσότερες ψήφους.
– Κατά τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας, η τραγωδία σημειώθηκε με τη βύθιση του μεταναστευτικού σκάφους στα ανοιχτά της Πελοποννήσου – με πολλά θύματα και αγνοούμενους. Το παρελθόν σημαδεύτηκε από τη μετωπική σύγκρουση τρένων κοντά στη Λάρισα. Και έτσι τώρα ένα από τα επίμαχα ζητήματα στην εκστρατεία είναι η μετανάστευση. Πώς επηρέασαν πραγματικά το πολιτικό τοπίο αυτό που συνέβη με τη βύθιση;
– Κατά τη γνώμη μου, η τραγωδία του πλοίου επηρέασε την κοινωνία πολύ περισσότερο από την ίδια την προεκλογική εκστρατεία. Η πλειονότητα των Ελλήνων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές προτιμήσεις και απόψεις της, συγκλονίστηκε βαθιά από αυτό το τραγικό περιστατικό.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν νομίζω ότι η βύθιση είχε αντίκτυπο στην ίδια την προεκλογική εκστρατεία. Μπορεί να ακούγεται παράλογο, αλλά ακριβώς όπως συνέβη με το τρένο στα τέλη Φεβρουαρίου κοντά στη Λάρισα, Ο κόσμος δεν φαίνεται πεπεισμένος ότι η αλλαγή της κατάστασης συνδέεται με μια αλλαγή κυβέρνησης.
Αντιθέτως, πρόκειται για αλλαγή ευρύτερης πολιτικής, νοοτροπίας, αποτελεσματικότητας του κράτους και, σε μεγάλο βαθμό, της συνολικής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής. Πρόκειται για θέματα που καλώς ή κακώς -μάλλον κακώς- δεν έχουν δοθεί προτεραιότητα στην τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία στην Ελλάδα.
Οι Έλληνες έχουν αλλάξει και ενεργούς πολιτικούς, είναι πλέον γερά στο έδαφος. Αυτό εξήγησε η Μερίμ Τένεφ, ειδική απεσταλμένη του BNR στην Ελλάδα.
“Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τους ενδιαφέρει η πολιτική και δεν συμμετέχουν στην απόφαση ποιος θα τους οδηγήσει. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, αναμένεται και πάλι αρκετά υψηλή προσέλευση των ψηφοφόρων – μεταξύ 83 και 94%. Αν και η ατμόσφαιρα είναι καλοκαιρινή και παραθαλάσσια, οι Έλληνες νοιάζονται για το μέλλον τους».
Η «νέα δημοκρατία» αναμένεται να συγκεντρώσει περίπου το 39-40% των ψήφων, επεσήμανε.
«Έχει ενδιαφέρον να δούμε πόσα κόμματα θα μπουν στα κοινοβούλια – θα είναι 7 ή 9. Αναμένεται όμως ότι η «Νέα Δημοκρατία» θα έχει σταθερή πλειοψηφία».
Το αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πτωτικό, σημείωσε επίσης ο Τένεφ.
«Αναμένεται ότι θα είναι περίπου 20%. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει λόγους να ανησυχεί“.
Σχολίασε τον ρόλο του θέματος των μεταναστών στην προεκλογική εκστρατεία.
Ο πλήρης σχολιασμός της Merim Tenev ακούγεται στο αρχείο ήχου.
Εργάστηκε στη δημοσίευση: Maria Sivkova – Ilieva
“Φαγητό σπασίκλα. Ερασιτέχνης επίλυση προβλημάτων. Beeraholic. Επιρρεπής σε κρίσεις απάθειας.”
