Σε αντίθεση με τους γείτονές μας, είμαστε πρόθυμοι να υπερασπιστούμε τους θρύλους μας

Η έλλειψη γραφής έσβησε πολλούς θρακικούς μύθους, λέει ο καθηγητής Nikolay Ovcharov

– Κύριε Οβτσάροφ, Έλληνες επιστήμονες ανακοίνωσαν πριν από λίγες μέρες ότι μετά από 25 χρόνια έρευνας, ανακάλυψαν επιτέλους τον τάφο του Αριστοτέλη – πατρίδα του τα Στάγειρα, στο ανατολικό τμήμα της χερσονήσου της Χαλκιδικής. Ποιοι είναι οι λόγοι για αυτόν τον ισχυρισμό όταν, όπως γνωρίζουμε από την ιστορία, ο Αριστοτέλης πέθανε στο κτήμα της μητέρας του στη Χαλκίδα και δεν τον έθαψαν αλλά τον έκαψαν;

– Ναι, όντως, το νεκρικό τελετουργικό των αρχαίων Ελλήνων ήταν η καύση, αν και υπάρχουν και μεμονωμένες περιπτώσεις ταφής.
Αλλά είναι ακριβώς η αποτέφρωση των σωμάτων που είναι το πιο πρακτικό πράγμα – τότε ο καθένας μπορεί να χαρακτηριστεί Αριστοτέλης, Ηρακλείδης ή παρόμοια, γιατί συνήθως υπάρχει μια τεφροδόχος χωρίς σημάδια.

Στην προκειμένη περίπτωση, ένας τέτοιος ισχυρισμός δεν έχει βάση, για τον απλούστατο λόγο ότι η ανακάλυψη δεν έγινε τώρα, αλλά πριν από χρόνια. Ξαφνικά κάποιος σκέφτηκε να το ανακοινώσει. Και δεύτερον, ανακαλύφθηκε ένα μικρό δωμάτιο με ωραίο δάπεδο και τεφροδόχο χωρίς επιγραφή, τίποτα που να δείχνει ότι ήταν όντως ο Αριστοτέλης. Αυτό μπορεί να είναι μια καλή υπόθεση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως 100% αλήθεια.

– Παρ’ όλα αυτά, οι Έλληνες το εκμεταλλεύτηκαν επιδέξια και σε λίγες μόνο μέρες ο κόσμος πείστηκε ότι ανακάλυψαν τον τάφο του Αριστοτέλη.

– Οι Έλληνες είναι οι βασιλιάδες. Πολύ συχνά μας λένε: εσείς αρχαιολόγοι, γιατί δεν είστε σαν τους Έλληνες,

βρίσκουν εκεί μια πέτρα και αμέσως καλούν κάποιον

– του Προμηθέα, του Δία, του Αριστοτέλη κ.λπ. ή σε κάποιον άλλον.

– Γιατί πραγματικά μπαίνεις στον κόπο να αφηγηθείς θρύλους γύρω από τις ανακαλύψεις που κάνεις;

– Επειδή δεν υπάρχει διάβολος στο βουλγαρικό καζάνι, ως γνωστόν, λιώνουμε ο ένας στον άλλο. Αν κάποιος αρχίσει να λέει κάτι, δέκα άλλοι αμέσως φαίνεται να το αρνούνται. Κι όμως υποθέτουμε και λέμε θρύλους. Αυτό το κάνουμε προς όφελος της ανάπτυξης του πολιτιστικού και ιστορικού τουρισμού. αλλά πολύ πιο μετρημένο από τους γείτονες.

Είναι πραγματικά καλό που η επιστήμη μας δεν είναι ακριβής. Δεν είναι μαθηματικά. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να αποδείξεις κάτι 100%, η υποθετική στιγμή παραμένει πάντα.

– Εικονογραφήστε τις παρατηρήσεις σας με ένα παράδειγμα από τις ανακαλύψεις σας.

– Έχω μεγάλη συμβολή στη δημιουργία τέτοιων υποθέσεων, για τις οποίες έχω και μεγάλα προβλήματα με τους συναδέλφους μου. Όμως σε όλες τις περιπτώσεις πάτησα σε ιστορικά, αρχαιολογικά ή άλλα δεδομένα. Για παράδειγμα, ο ναός του Διονύσου στο Περπερικόν. Φυσικά, δεν μπορώ να πω 100%: ναι, αυτό. Αλλά αυτό που ανακαλύψαμε τα τελευταία 17 χρόνια μας δίνει σχεδόν απόλυτη εμπιστοσύνη. Το δωμάτιο με το βωμό αντιστοιχεί στις περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων και τη χρονολόγηση. Όπως είναι φυσικό, όταν γράφω επιστημονικά άρθρα, τονίζω πάντα ότι αυτό είναι απλώς μια υπόθεση. Με βάση τα ευρήματα και την έρευνά σας

Είμαι πεπεισμένος – αυτός είναι ο ναός του Διονύσου

Τους λέω και δεν τους λέω ψέματα.

– Πού τελειώνουν τα γεγονότα και ξεκινά η υπόθεση μιας άλλης από τις ανακαλύψεις σας – του ναού του Ορφέα κοντά στο χωριό Τατούλ;

– Όταν ξεκινήσαμε την ανασκαφή, δεν ξέραμε ότι θα βγει κάτι τέτοιο. Ανακαλύψαμε όμως έναν ναό που χρονολογείται από τον 4ο και τον 3ο αιώνα π.Χ.. Ένας καταπληκτικός ναός για τον οποίο κάθε αρχαία ελληνική πόλη θα ήταν περήφανη. Αποδείχθηκε λοιπόν ότι η λατρεία είχε ξεκινήσει εκεί ακόμη και πριν από τη νέα χιλιετία, στην Εποχή του Χαλκού, πριν από 3.500 χρόνια, και τελικά όλα αυτά τα δεδομένα που συλλέχθηκαν μας οδήγησαν να υποθέσουμε. Βασίζεται στις δηλώσεις του ιδρυτή της τραχολογίας – καθηγητή Alexander Fall, ο οποίος, πριν από τις ανασκαφές, πριν από 30-40 χρόνια, βασισμένος μόνο στον βράχο Tatul, που ήταν ορατός μόνο εκείνη την εποχή, δήλωσε: είναι το μέρος του Ορφέα, είναι ο τόπος του Ορφισμού. Εδώ βλέπουμε τον ίδιο τον Ορφέα. Γι’ αυτό έχουμε δηλώσει με μεγάλη βεβαιότητα ότι μάλλον πρόκειται για ναό του Ορφέα.

– Στο ναό του Ορφέα βρήκατε και τον συμβολικό τάφο του…

– Αυτή η ανακάλυψη βασίζεται επίσης σε μια υπόθεση που προτάθηκε από τον Alexander Fall και τον άλλο διαπρεπή επιστήμονά μας, επίσης αποθανόντα, τον Ivan Venedikov. Όταν έγραφε το άρθρο του για τον Τατούλ, μιλάω για την εποχή πριν από τις ανασκαφές, βασισμένος μόνο στον βράχο, τη σαρκοφάγο, ο Βενεντίκοφ είχε υποθέσει ότι ήταν ίσως ο συμβολικός τάφος του Ορφέα, επειδή εκεί έγινε μια συμβολική ταφή μεταξύ ουρανού και γης. .

– Ωστόσο, παρά τους εκατοντάδες θρύλους στη χώρα μας – σύμφωνα με τους οποίους ο Ορφέας γεννήθηκε στο χωριό Γκέλα της Ροδόπης, ότι κατέβηκε στο υπόγειο βασίλειο από την είσοδο στο σπήλαιο του λαιμού του διαβόλου, οι Έλληνες εξακολουθούν να έχουν το μονοπώλιο στην εικόνα του Ορφέας. . Πότε και πώς τους επιτρέψαμε να ιδιωτικοποιήσουν πλήρως τον Ορφέα, τον Θράκα βασιλιά που κυβέρνησε την οροσειρά της Ροδόπης;

– Ο θρυλικός Θράκας βασιλιάς, να το ξεκαθαρίσουμε. Δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτό υπήρχε. Μάλλον, είναι μια θρυλική μυθολογική φιγούρα. Είναι πιθανό να υπήρχε. Η κατάσταση μοιάζει λίγο πολύ με αυτή του Χριστού. Κανείς δεν μπορεί να πει αν υπήρχε, αλλά τελικά όλοι υποθέτουμε ότι υπήρχε.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να υπήρχε πραγματικό πρόσωπο, με βάση τη μυθολογία του Ορφέα. Ήταν όμως πραγματικό πρόσωπο ή συλλογική εικόνα, οι πρώτοι μύθοι για αυτόν -πριν από 3.500 χρόνια- εντοπίζονται ακριβώς στην περιοχή της Λευκής Θάλασσας και της Ανατολικής Ροδόπης. Εδώ αρχίζει η λατρεία. Φυσικά, όπως ο Διόνυσος, ο οποίος ήταν επίσης θρακική θεότητα που σφετερίστηκε αργότερα από τους Έλληνες, αρχικά έμοιαζε αρκετά διαφορετικός.

Ο Διόνυσος ήταν ένα σκοτεινό πλάσμα πριν γίνει θεός του κρασιού

και ο Orphée απέχει πολύ από το να είναι απλός τραγουδιστής. Ναι, τραγούδησε, αλλά αυτό είναι δευτερεύον. Είναι μάλλον φιλοσοφημένος.

– Πώς προέκυψε αυτή η αλλαγή των εικόνων;

– Τον 4ο-3ο αιώνα π.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, στην περίφημη βιβλιοθήκη, οι Έλληνες δημιούργησαν τον θρύλο που όλοι γνωρίζουμε. Οι θρακικοί μύθοι ήταν πολύ διαφορετικοί από τους ελληνικούς μύθους. Ο εύθυμος θεός του κρασιού, ο Διόνυσος, είναι μια ελληνική μυθοπλασία. Ελληνική προσθήκη είναι και η κάθοδος του Ορφέα στην κόλαση.

Με τον Τατούλ πατήσαμε το πόδι μας στην αρχαιολογία, όχι στην ερμηνεία των ελληνικών μύθων. Εδώ θίγουμε την ουσία της θρακικής λατρείας. Η αλήθεια είναι ότι μόνο μέσω της αρχαιολογίας και των μεθόδων της μπορούμε να αποκτήσουμε εικόνα για τους μακρινούς χρόνους πριν από 3.000 έως 3.500 χρόνια. Οι θρακικοί μύθοι έχουν σε μεγάλο βαθμό χαθεί. Και δεν τους γνωρίζουμε για έναν απλό λόγο: οι Θράκες δεν είχαν γραφή, δεν διατήρησαν τα υπάρχοντά τους. Όλα όσα μαθαίνουμε για τους Θράκες τα ξέρουμε από τους Έλληνες.

– Ωστόσο, είναι κι αυτός ένας από τους μύθους – το ότι δεν ανακαλύφθηκε η θρακική γραφή δεν σημαίνει ότι δεν υπήρχε.

– Ναι, βέβαια, είναι αλήθεια, δείχνει τη μεγάλη σημασία της αρχαιολογίας. Έκανα πρόσφατα μια ομιλία για τις βυζαντινές σπουδές σε ένα συνέδριο. Εκεί εξήγησα ότι οι μολύβδινες σφραγίδες μας δίνουν τόσες πληροφορίες για τη βυζαντινή διοίκηση του 10ου-12ου αιώνα στην Ανατολική Ροδόπη, όσες δεν μας έχει δώσει μέχρι τώρα ολόκληρη η ιστορία.

– Μιλώντας για μύθους στην αρχαιολογία, ποιοι είναι οι σημαντικότεροι που συνδέονται με τις ανακαλύψεις;

– Υπάρχουν πολλά. Μερικά τα συγκέντρωσα στο βιβλίο μου «Ο αρχαιολόγος της Ωσανά για να τον σταυρώσει». Ο τάφος του Τουταγχαμών για παράδειγμα. Ο μύθος είναι ότι μετά την είσοδο του Κάρτερ, όλοι πέθαναν από ένα περίεργο αέριο. Αποδείχτηκε ότι άνθρωποι πέθαιναν από μεγάλη ηλικία, ήταν ένας ή δύο που είχαν άσθμα και καρκίνο του πνεύμονα και πέθαναν πρόωρα.

– Ποια είναι τα βουλγαρικά παραδείγματα;

– Κάποια στιγμή, ο Κίτοφ μαχαίρωσε τον εαυτό του σε κάτι κοντά σε έναν τάφο, αιμορραγούσε. Αμέσως διαδόθηκε ότι ένας θεός τον τιμωρούσε. Μια μέρα που δουλεύαμε στο Περπερικόν έγινε σεισμός. Αυτό είναι φυσιολογικό για αυτή τη σεισμική ζώνη. Αλλά πριν από πολύ καιρό άκουσα ότι είχα αφυπνίσει τα πνεύματα των αρχαίων Θρακών.

– Ένας από τους μεγάλους μύθους είναι ότι η θρυλική ασπίδα του Αχιλλέα είναι κρυμμένη στη χώρα μας κοντά στη Βάρνα ή στην Καλιάκρα. Υπάρχει κάποιος λόγος για αυτό;

– Δεν γνωρίζουμε αν υπήρξε ποτέ ο Αχιλλέας, κάτι που είναι πολύ αμφίβολο, ούτε πού σκοτώθηκε στην Τροία. Τι θα κάνει η ασπίδα του κοντά στη Βάρνα; Αλλά από αυτή την άποψη μπορώ να αναφέρω τις ιστορίες για τον χρυσό θρόνο του Τσάρου Ιβάν Σίσμαν, τη βιβλιοθήκη του Τσάρου Ιβάν Σίσμαν, για τον τάφο του Συμεών, για τη θεά Μπάστεντ στη Στράντζα και ούτω καθεξής.

– Σε ποιο βαθμό πρέπει να χρησιμοποιούμε θρύλους, «ιστορικά παραμύθια» για την ανάπτυξη του πολιτιστικού και ιστορικού τουρισμού;

– Ας επιστρέψουμε στους Έλληνες. Όταν οι συνάδελφοι υποθέτουν ότι έχουν ανακαλύψει κάτι, αυτό γίνεται αμέσως κρατική θέση και πολιτική. Παράδειγμα ο τάφος του Φιλίππου του Μακεδόνα στη Βεργίνα. Αυτό παραμένει μια υπόθεση μέχρι σήμερα.

Όμως το ελληνικό κράτος τον ανακήρυξε ως τον τάφο του Φιλίππου και των καιρών.

Αν και υπάρχουν πολλά άρθρα στην επιστημονική βιβλιογραφία που δείχνουν αρκετά πειστικά ότι ο τάφος χρονολογείται από μεταγενέστερη εποχή, ότι δεν μπορεί να είναι ακριβώς αυτός του Φιλίππου κ.λπ. Χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη πολιτική για την ανάπτυξη του πολιτιστικού και ιστορικού τουρισμού. Και πρέπει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τη μυθολογία και τα ιστορικά γεγονότα. Το Razgrad, για παράδειγμα, προσπαθεί να αναπτύξει τον τουρισμό με βάση τη ρωμαϊκή πόλη Abritus. Υπάρχουν στοιχεία ότι Γότθοι και Ρωμαίοι συναντήθηκαν κοντά στα τείχη του τον 3ο αιώνα και ότι εκεί πέθανε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Δέκιος Τραϊανός.

– Εδώ και 6 χρόνια, η καμπάνια «Wonders of Bulgaria» του χωριού «Standart» εργάζεται για την ανάπτυξη του πολιτιστικού και ιστορικού τουρισμού. Κατά τη γνώμη σας, ποιοι ιστότοποι πρέπει να αναπτυχθούν κατά προτεραιότητα;

– Είμαι αρχαιολόγος και είμαι ενδιαφερόμενος. Δεν μπορώ να δείξω αντικείμενα. Αλλά πάντα υποστήριζα ότι χρειαζόμαστε προτεραιότητες. Το κράτος δεν έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει σωστά τους πάντες, άρα πρέπει να καθορίσει τις προτεραιότητές του.

– Με ποια κριτήρια;

– Επιστημονική αξία, σημασία για την οικονομία – για τον τουρισμό, σημασία για την ανάπτυξη της πόλης ή της συνοικίας. Οι δυνατότητες των δήμων θα πρέπει να είναι πολύ πιο ενεργές. Στο Ταργκόβιστε, φέτος, για παράδειγμα, για τις σπουδές Missionis, έχουμε 50 από το δήμο και περίπου 10 με 15 χορηγούς. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 30 με 40 άτομα θα εργάζονται στο εργοτάξιο για περίπου δύο μήνες.

Δείτε όλες τις τρέχουσες ειδήσεις από το Standartnews.com