Και παρόλο που μια ξένη δύναμη ελέγχει έτσι ένα σημαντικό λιμάνι, δεν υπάρχει δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα για τους κινδύνους μιας τέτοιας εξάρτησης, γράφει η DW.

Στην Ελλάδα δεν καταλαβαίνουν πραγματικά την έντονη συζήτηση που διεξάγεται αυτή τη στιγμή στη Γερμανία για την είσοδο της κινεζικής κρατικής ναυτιλιακής εταιρείας «Cosco». (καρύδα) στην ιδιοκτησιακή δομή του λιμένα του Αμβούργου. Δηλαδή, μετά το 2011, το ελληνικό κράτος, υπό την πίεση της λεγόμενης Τρόικας, λόγω της κρίσης χρέους, πούλησε σχεδόν όλα τα σημαντικά λιμάνια και αεροδρόμια σε ξένους. Το 2016, η Αθήνα υπέγραψε συμβόλαιο με την Κόσκα, σύμφωνα με την οποία η κινεζική εταιρεία έγινε κάτοχος των δύο τρίτων του λιμανιού του Πειραιά.

Μέχρι στιγμής, η ελληνική κυβέρνηση είναι αρκετά ευχαριστημένη από τις δραστηριότητες της εταιρείας στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας. «Οι κινεζικές επενδύσεις στον Πειραιά έχουν οφέλη και για τις δύο χώρες», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρώτη σύνοδο κορυφής μεταξύ Κίνας και 17 χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης τον περασμένο Φεβρουάριο. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ χαρακτήρισε την επένδυση «έργο άνευ προηγουμένου». Εκτιμά ότι ο Πειραιάς είναι «ένας σημαντικός κόμβος για ταχεία χερσαία και θαλάσσια σύνδεση μεταξύ Κίνας και Ευρώπης και σύνδεσης μεταξύ Ασίας και Ευρώπης».

Οι Κινέζοι εκσυγχρόνισαν το λιμάνι και σήμερα ο Πειραιάς είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου και το έβδομο στην Ευρώπη. Οι δουλειές είναι ασφαλείς, οι συνθήκες εργασίας δεν είναι ούτε καλύτερες ούτε χειρότερες από αλλού στην Ελλάδα. Το «Kosko» εξελίσσεται στο πλαίσιο της ελληνικής εργατικής νομοθεσίας και υπόκειται, τουλάχιστον θεωρητικά, στους ελέγχους των αρμόδιων φορέων -που στην πραγματικότητα σπάνια εφαρμόζονται.

Παρόλα αυτά, τα συνδικάτα στον Πειραιά συνεχίζουν να διαμαρτύρονται για τις συνθήκες εργασίας και να ζητούν αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας, μετά τον θάνατο ενός λιμενικού πέρυσι. Ωστόσο, είναι προφανές ότι η «Cosco», όπως σχεδόν όλοι οι μεγάλοι εργοδότες στην Ελλάδα, δεν νιώθει πραγματικά μεγάλη πίεση από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές.

Λιμάνι μεταφόρτωσης κινεζικών προϊόντων

Από τότε που η Cosco ανέλαβε τον Πειραιά, τα πλοία της φέρνουν όλο και περισσότερα κινεζικά προϊόντα στο λιμάνι, το οποίο έχει γίνει ένα από τα σημαντικότερα σημεία μεταφόρτωσης στη Μεσόγειο. Για άλλα ελληνικά λιμάνια, αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, δεδομένου ότι δεν ανταγωνίζεται τον Πειραιά, είχε ωστόσο αρνητικό αντίκτυπο στα άλλα λιμάνια μεταφόρτωσης στα νοτιοανατολικά της Μεσογείου: έχουν χάσει τη σημασία τους και χάνουν θέσεις εργασίας.

Είναι, λοιπόν, επιτυχία η κινεζική επένδυση στον Πειραιά; Το κάνει, αλλά μόνο μέχρι να υπάρξει το δικό της όραμα και χρήματα για τη δική της εθνική λιμενική πολιτική, λέει ο Κώστας Χλωμούδης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Σε συνέντευξή του στη DW εξηγεί ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα έγκυρα μοντέλα για την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων στα λιμάνια δεν έχουν καμία σχέση με την ελληνική πρακτική. Στην ΕΕ, μια προβλήτα μισθώνεται σε ιδιωτική εταιρεία για πολλά χρόνια, και συχνά υπάρχουν πολλές ανταγωνιστικές εταιρείες που μοιράζονται έναν τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων. Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική.

Ο Πειραιάς δεν είναι Αμβούργο

Στην Ελλάδα, η πλειοψηφία των μετοχών του λιμανιού του Πειραιά πουλήθηκε στην «Cosco» – στην αρχή κατείχε το 51% και σήμερα έχει 67. Έτσι, η «Cosco» μπορεί να αποφασίσει μόνη της για την τύχη του λιμανιού. «Η πώληση του λιμανιού του Πειραιά, με τον τρόπο που έγινε, ήταν τραγικό λάθος», λέει ο Χλωμούδης. Ο Πειραιάς, σε αντίθεση με το Αμβούργο, πλέον εξαρτάται πραγματικά από μια τρίτη χώρα, την Κίνα, υπογραμμίζει ο Έλληνας καθηγητής.

Και η ιδιωτικοποίηση του σημαντικού λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, στη βόρεια Ελλάδα, δεν έχει ακόμη έρθει. Εκεί μάλλον ο νέος ιδιοκτήτης θα είναι Αμερικανός. Αυτό το λιμάνι είναι ήδη το κύριο σημείο μεταφόρτωσης για τις παραδόσεις όπλων των ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι υποδομές μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας για την ΕΕ θα βρίσκονται στα χέρια τρίτης χώρας, προειδοποιεί ο Χλομούδης.

Χρειάζονται κοινοί ευρωπαϊκοί κανόνες

Για τον Έλληνα καθηγητή, ένα είναι σαφές: χρειάζονται σαφείς κανόνες και πρέπει να αποφασιστεί ποιοι όροι πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης παραχώρησης, ώστε να μην απειλείται η εθνική και ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ως εκ τούτου, πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να έχει ενιαίους κανόνες για σημαντικές υποδομές γεωστρατηγικής σημασίας. Και ότι οι ίδιοι κανόνες θα πρέπει να ισχύουν για τα λιμάνια του Ρότερνταμ, του Αμβούργου ή του Πειραιά.

“Χρειαζόμαστε μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, λέει ο Χλωμούδης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το πρόβλημα που έχει προκύψει στη Γερμανία ως ευκαιρία να δημιουργήσει κοινούς κανόνες για την προστασία των ευρωπαϊκών συμφερόντων έναντι τρίτων χωρών”.

Συνταγή για ιδιωτικοποίηση

Θυμηθείτε: στις αρχές του αιώνα στην Ευρώπη, υπήρχε μια μαγική συνταγή για την επίλυση οικονομικών προβλημάτων: η ιδιωτικοποίηση των υποδομών. Όλα ήταν προς πώληση: λιμάνια και αεροδρόμια, εταιρείες διανομής νερού και ηλεκτρισμού. Το ίδιο έγινε και στην Ελλάδα.

Οι Κινέζοι ήταν οι πρώτοι που ενδιαφέρθηκαν για τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Αλλά εκείνη την εποχή, οι εργαζόμενοι σε αυτά τα λιμάνια αντιτάχθηκαν με επιτυχία στην εξαγορά από την Κίνα. Μόλις το 2009 η τότε συντηρητική κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή μίσθωσε μέρος του λιμανιού του Πειραιά στην «Cosca».

Και μετά ήρθε το 2010 και η ελληνική κρίση χρέους. Μία από τις προϋποθέσεις της τρόικας, που απαρτίζεται από εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για να σώσει την ελληνική οικονομία ήταν το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας. Κάπως έτσι η «Cosco» πήρε όλο το λιμάνι του Πειραιά, αφού οι Κινέζοι ήταν οι μόνοι που ήθελαν τότε να επενδύσουν εκεί.

Αυτή η πίεση της Τρόικας οδήγησε και στην πώληση 14 ελληνικών αεροδρομίων στη γερμανική «Fraport». Τώρα μπορεί να αποφασίσει σε ποιο αεροδρόμιο θα επενδύσει και σε ποιο όχι. Το ελληνικό κράτος δεν έχει πλέον δικαίωμα ψήφου. Όμως η «Fraport», σε αντίθεση με τους Κινέζους ή τους Αμερικανούς επενδυτές, η Γερμανία, δηλαδή μια εταιρεία της ΕΕ – και όχι μια εταιρεία που απειλεί γεωπολιτικό κίνδυνο.

Ακολουθήστε μας στο δικό μας Facebook και Ίνσταγκραμ σελίδα, Κελάδημα λογαριασμός και μπείτε στο δικό μας Viber κοινότητα.