Séray Sahinler – Η παγκόσμια κοινή γνώμη απηχούσε την είδηση της επιστροφής ιστορικών αντικειμένων που είχαν μεταφερθεί λαθραία από την πατρίδα τους για αρκετό καιρό. Η διαδικασία φυσικά πηγαίνει από τη Δύση στην Ανατολή… Ειδικά οι επιστροφές από ευρωπαϊκές χώρες σε χώρες όπως η Νιγηρία, το Μπενίν και το Ιράκ είναι σε πρώτο πλάνο. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν τόσα πολλά από αυτά τα αντικείμενα που η Ιταλία έχει συγκεντρώσει τα ιστορικά αντικείμενα που έχει ανακτήσει κάτω από τη στέγη ενός μουσείου. Στην Τουρκία γίνονται πυρετώδεις προσπάθειες από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για την ανάκτηση των λαθραίων αντικειμένων. Το 2021 επιστράφηκαν στη χώρα 3.480 έργα. Τέλος, το χαμένο κομμάτι της σαρκοφάγου του Sidamara, το κεφάλι του Έρωτα, το οποίο ανακαλύφθηκε πριν από 140 χρόνια στην αρχαία πόλη Sidamara στο Karaman, επιστράφηκε από το Μουσείο Victoria & Albert στο Λονδίνο και τοποθετήθηκε στη θέση του.
Στην ατζέντα του βρετανικού κοινοβουλίου μπήκε τις τελευταίες ημέρες η επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, τα οποία μεταφέρθηκαν λαθραία από την Ελλάδα στην Αγγλία και εκτέθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο. Ορισμένοι βουλευτές είπαν ότι τα αντικείμενα πρέπει να επιστραφούν και ότι το να γίνει διαφορετικά ήταν προδοσία του ελληνικού λαού. Τι γίνεται με αυτά τα γιγάντια αντικείμενα που μεταφέρθηκαν λαθραία από την Τουρκία; Η δυτική κοινή γνώμη παραμένει σιωπηλή απέναντι σε έργα από τον Μπέργαμα, το Βρετανικό Μουσείο και το Λούβρο στο Βερολίνο. Συζητήσαμε το θέμα με τον Yaşar Yılmaz, ο οποίος παρουσίασε τα έργα που αφαιρέθηκαν στο βιβλίο του “Anadolu’s Tears” και υπέγραψε τη μεγαλύτερη απογραφική μελέτη για αυτό το θέμα…
Το κοινό φαίνεται να βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας σχετικά με τον Παρθενώνα, αλλά δεν γίνεται λόγος για επιστροφή πολλών αντικειμένων που ελήφθησαν από την Τουρκία. Τι σκέφτεσαι για αυτό?
Ναι, υπάρχει μια κουλτούρα διαχωρισμού Ελλήνων και Τούρκων στις δυτικές κοινωνίες. Αυτό βασίζεται σε μια ψευδή προκατάληψη. Βλέπουν τους Έλληνες ως ανώτερη φυλή. Εκεί βρήκαν και τις πολιτιστικές τους ρίζες. Αυτή είναι μια αρκετά κοινή άποψη, αλλά όχι απαραίτητα για όλους τους Δυτικούς. Την προέλευση των θέσεων της ανώτερης φυλής την έχουμε εξηγήσει στο βιβλίο «Δάκρυα της Ανατολίας». Για να επιστρέψουν οι Δυτικοί τα έργα μας, πρέπει πρώτα οι διαχειριστές μας να είναι γενναίοι, να ετοιμάσουν υποθέσεις και να ζητήσουν τα έργα μας με μακροπρόθεσμο πρόγραμμα. Οι Γερμανοί σκάβουν τον Μπέργαμα από το 1864. Κανείς δεν βγάζει ήχο. Πήραν σπουδαία έργα. Δημιούργησαν το τεράστιο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Αν ονομάζαμε Μπέργαμα, δεν δίστασαν να δουν αν θα υπάρξει αντίδραση από τους Τούρκους. Δεν ακούστηκε κανένας ήχος από εμάς. Παίρνοντας αυτό ως παράδειγμα, οι Αυστριακοί ονόμασαν το μουσείο της Βιέννης, το οποίο γέμισαν με τα έργα που πήραν από την Έφεσο, «Μουσείο Εφέσου». Θα μπορούσαν οι χειριστές μας να πουν ότι θα σταματήσουν τις ανασκαφές σας εκτός και αν επιστρέψουν τα τεχνουργήματά μας; Ήταν το πιο εύκολο βήμα. Είναι 2022, οι ίδιοι κλέφτες σκάβουν στο ίδιο μέρος στο Bergama για περίπου 158 χρόνια. Αν ήταν το αντίθετο, αν Τούρκοι αρχαιολόγοι είχαν ξεκινήσει ανασκαφές στη Γερμανία το 1864, αν είχαν μεταφέρει τα τεχνουργήματα εδώ, αν είχε ανοίξει ένα μουσείο στην Κωνσταντινούπολη, θα παρατείνανε την άδεια ανασκαφής μας; Δεν θα ήθελαν πίσω τις δουλειές τους; Το υπουργείο της νεοσύστατης νέας δημοκρατίας μας κράτησε αποφασιστική στάση απέναντι στους Αμερικανούς, στους οποίους είπαν ότι είχαν φέρει αντικείμενα από το Σαλιχλί (Σάρδεις) σε τελάρα, λέγοντας: «Εάν δεν επιστρέψετε τα αντικείμενα που φέρατε, δεν θα μπορέσετε να πάρετε Μια άδεια για να σκάψουμε σε αυτή τη γεωγραφία.” Επέστρεψαν επίσης 53 σεντούκια και εκατοντάδες νομίσματα το 1923. Επομένως, πρέπει να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας από τα χρόνια που ιδρύθηκε η δημοκρατία μας. Πρέπει να το λάβουμε τόσο σοβαρά όσο και οι Έλληνες. Δεν πρέπει να ανεβάσουμε το αρχείο του πίνακα μέχρι να φτάσουν τα έργα.
Κάνατε μια πλήρη απογραφή για αυτό το θέμα με το “Tears of Anatolia”. Τι σας ώθησε να επιστήσετε την προσοχή σε αυτό το πρόβλημα;
Είναι η αναισθησία για την οποία μίλησα παραπάνω που με ώθησε προς αυτό το θέμα. Εκτός από αυτή την ασυνειδησία που κρατά για περίπου 200 χρόνια, ήταν μια αντιιμπεριαλιστική θέση κατά της κλοπής. Το 2017, η επιτροπή ιδρύθηκε με τις προσπάθειες μιας ομάδας πατριωτών βουλευτών μεταξύ των μελών της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης που διάβασαν το βιβλίο μου και εντυπωσιάστηκαν. Με κοινή απόφαση των τεσσάρων κομμάτων κλήθηκα στην ερευνητική επιτροπή των εργασιών μας που βγήκαν στο εξωτερικό και εξέφρασα τις απόψεις μου και τις έδωσα γραπτώς. Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για την έλλειψη ευαισθησίας στα ιστορικά μας αντικείμενα, ο πιο σημαντικός είναι η άγονη κατανόηση της ιστορίας που ξεκίνησε με το 1071 αντί για την ιστορία της γεωγραφίας μας στα βιβλία ιστορίας. Ωστόσο, είμαστε ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα των λαών με λοξά μάτια, αναμεμειγμένοι με ντόπιους και ζούμε σε αυτή τη γεωγραφία από το Göbeklitepe. Είμαστε οι κληρονόμοι των ιστορικών μνημείων. Υπό αυτή την έννοια, ενημέρωσα και την κοινοβουλευτική επιτροπή ότι πρέπει να διορθωθούν τα βιβλία της ιστορίας. Έτσι, δεν θα νιώθουμε ξένοι με τα ιστορικά αντικείμενα, τους συμπατριώτες μας Όμηρο και Ηρόδοτο που έζησαν στην Ανατολία. Θα είναι πιο εύκολο για εμάς να ζητήσουμε τα έργα μας στο εξωτερικό.
Πόσα αντικείμενα είναι γνωστό ότι έχουν μεταφερθεί στο εξωτερικό από την Τουρκία;
Σύμφωνα με τους προσδιορισμούς μου, περισσότερα από 150.000 έργα μας βρίσκονται στο εξωτερικό. Από ένα μικρό αγγείο ορίζουμε ως έργο τέχνης τη μαρμάρινη είσοδο της Αγοράς της Μιλήτου, η οποία έχει πλάτος περίπου 33 μέτρα και ύψος 16 μέτρα. Για παράδειγμα, τα αγγεία γεμάτα με τα έργα μας που οι Βρετανοί έφεραν πίσω από το Kınık-Antalya (Kasantos) τη δεκαετία του 1840 εκτίθενται στο «Xantos Hall» δίπλα στο «Pantheon Hall» στο Λονδίνο. Αυτά τα έργα, που είναι πιο μεγαλειώδη και πιο μεγαλειώδη από τα έργα των Ελλήνων, δεν διεκδικούνται. περιμένοντας να σε ζητήσουν, να σε φέρουν πίσω.
«ΚΟΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΛΕΜΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ»
Σε μια από τις συνομιλίες μας μαζί σας, είπατε, «Θα πρέπει να απαιτήσουμε ακόμη και την επιστροφή ενός βότσαλου που αφαιρέθηκε από τη χώρα μας». Έκτοτε, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, πολλά έργα ξαναβρήκαν τη θέση τους. Πώς αξιολογείτε αυτές τις πρωτοβουλίες; Τι μπορούμε και πρέπει να κάνουμε για αυτό;
Πρώτον, πρέπει να εκπαιδεύσουμε το προσωπικό και τους διαχειριστές μας. Επιπλέον, θα πρέπει να συγκαλεί συνέδρια κάθε χρόνο που θα οδηγούν τις χώρες στην πιο λεηλατημένη μουσουλμανική γεωγραφία και θα καθορίζουν κοινή θέση μαζί τους για την επιστροφή των ιστορικών αντικειμένων στις χώρες προέλευσής τους. Όλες οι κλεμμένες χώρες, ειδικά η Κίνα, η Ιταλία, το Ιράν, το Ιράκ, η Συρία, η Αίγυπτος και η Ελλάδα, θα πρέπει να προσκληθούν και θα πρέπει να συνταχθούν νέοι διεθνείς κανονισμοί για να διευκολυνθεί η επιστροφή των αντικειμένων στις χώρες τους κατά των πέντε χωρών που έγραψαν την επιστροφή των αντικειμένων . ρύθμιση στο παρελθόν. Θα πρέπει να γίνουν μακροπρόθεσμα σχέδια 50 έως 100 ετών για την επιστροφή του έργου. Κανείς δεν επιστρέφει τα έργα μας με καθημερινά βραχυπρόθεσμα αιτήματα μέσων ενημέρωσης. Ό,τι έχει επιστραφεί μέχρι σήμερα είναι πολύτιμο. Εκτός όμως από έργα σε μουσεία, πρόκειται για έργα μικρής κλίμακας. Αντίστοιχα, οι ξένοι που δεν ακούνε τον ήχο του αιχμηρού ξίφους του ισχυρού στρατού, καθώς και την υπάκουη πολιτική που σχετίζεται με την ισχυρή οικονομική δομή, δεν πλησιάζουν να επιστρέψουν τα τεχνουργήματα και δικαιολογούνται ηλίθιοι. Πρέπει να ενεργήσουμε με αυτό το πνεύμα.
Πάργαμος (Πέργαμος) Βωμός του Διός στο Βερολίνο.
«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ ΗΘΙΚΑ»
Πώς και με ποιον τρόπο διακινήθηκαν λαθραία αυτά τα αντικείμενα; Και σε ποιες χώρες διανέμονται κυρίως τα λαθραία αντικείμενα;
Καταργήθηκε κυρίως από τη δεκαετία του 1830. Οι ξένοι υπέφεραν από τα οικονομικά και πολιτικά αδιέξοδα μιας καταρρέουσας αυτοκρατορίας και διεφθαρμένων κυβερνώντων. Την περίοδο του Οσμάν Χαμντί Μπέη, ο οποίος ήταν ο μοναδικός αυθεντία για περίπου 30 χρόνια, λήφθηκαν τα σημαντικότερα έργα μας. Μόλις ολοκλήρωσα την έρευνά μου για αυτό το θέμα με τίτλο «Η άλλη όψη του Osman Hamdi Bey» βασισμένη στα γερμανο-οθωμανικά αρχεία. Παρά την απαγόρευση του νόμου, τα έργα μας πήραν παράνομα. Οι Δυτικοί έχουν δημιουργήσει την αντίληψη ότι «ο σουλτάνος έδωσε την άδεια». Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μας είναι σε πέντε χώρες: Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Αυστρία και Ηνωμένες Πολιτείες. Ας μην ξεχνάμε επίσης τα τεχνουργήματα που πήραν από τις ιστορικές μας πόλεις στα χρόνια της κατοχής οι Έλληνες που κατέλαβαν τη δυτική Ανατολία ως εργαλείο των ιμπεριαλιστών. Μελέτησα τα έργα μας στην Αθήνα και δημοσίευσα μερικά από αυτά. Περιμένω ηθικά από τους Έλληνες διαχειριστές που ζήτησαν τα τεχνουργήματα του Παρθενώνα από την Αγγλία να μας επιστρέψουν τα τεχνουργήματα μας.
ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΟΦΛΕΣ 24 εκατομμυρίων δολαρίων σε δημοπρασία
Κάθε κομμάτι έχει αξία, φυσικά, αλλά ποια ξεχωρίζουν ανάμεσα σε αυτά που τραβήχτηκαν;
Όλα είναι σημαντικά γιατί το ιστορικό τεχνούργημα είναι μοναδικό, χειροποίητο και μοναδικό στο είδος του. Θυμηθείτε ότι ένα μαρμάρινο γλυπτό μήκους ίντσας που βρέθηκε από μια γυναίκα που έσκαβε το χωράφι της στο Akhisar και δόθηκε σε ένα ζευγάρι παντόφλες πουλήθηκε σε δημοπρασία στις Ηνωμένες Πολιτείες για 24 εκατομμύρια δολάρια. Τεχνουργήματα από Bergama, Zincirli, Babylon, Magnezia (Germencik), Priene (Güllübahçe), Μίλητο και Didim, που εκτίθενται σε μουσεία του Βερολίνου… Έργα από την Κνίδο (Datça), ανάγλυφα από την Τρύσα ύψους 211 μέτρων στη Βιέννη, μνημείο των Πάρθων του Έφεσος, Μαγνησία στο Παρίσι, Σμύρνη (Σμύρνη), Άσσος (Behramkale), Μίλητος, Ντίντιμ και Χεττιτικά και Κυπριακά έργα, στην Αμερική, Άσσος, Χεττιτικά έργα, Κρεμνά (Μπουρντούρ), ψηφιδωτά της Αντάκειας είναι τα πρώτα μας έργα που μας έρχονται στο μυαλό.
Το άγαλμα του λιονταριού που κλάπηκε από την Κνίδο βρίσκεται στο Λονδίνο.
“Communicator. Hipster-friendly creator. Gamer. Travel expert. Coffee maven.”