Στις 30 Μαρτίου 2023, η Βουλγαρική Ολυμπιακή Επιτροπή γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της. Ξεκίνησε από το Υπουργείο Πολέμου, αλλά είναι λίγο γνωστό ότι το BOK δημιουργήθηκε για να επιτρέψει σε Βούλγαρους αθλητές να συμμετάσχουν στους Αγώνες του Παρισιού το 1924.

Μάλιστα, η αρχή του Ολυμπιακού κινήματος στη χώρα μας δόθηκε πολύ πριν από το 1923. Με ιδέα του βαρόνου Pierre de Coubertin, από τις 16 έως τις 24 Ιουνίου 1894 πραγματοποιήθηκε στη Σορβόννη το Διεθνές Συνέδριο Στίβου με τη συμμετοχή του Ελλάδα, Αγγλία, Βέλγιο, Ρωσία, Ιταλία, ΗΠΑ, Σουηδία και Γαλλία. Στις 23 Ιουνίου δημιούργησε τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και προγραμμάτισε τους πρώτους σύγχρονους αγώνες – στην Αθήνα το 1896. Η Βουλγαρία ήταν μια από τις 13 ιδρυτικές χώρες.

Επικεφαλής της αντιπροσωπείας μας στην Αθήνα είναι ο Todor Yonchev – συγγραφέας του πρώτου Βούλγαρου βοηθού γυμναστικής και δάσκαλος στο Γυμνάσιο Αρρένων της Σόφιας. Τα μέλη είναι ο Panayot Belev – δάσκαλος στη Σόφια και αναπληρωτής διευθυντής του σωματείου γυμναστικής “Yunak”, ο Ελβετός Charles Champeau – καθηγητής γυμναστικής στο γυμνάσιο ανδρών στη Σόφια, καθώς και μέλη του “Yunak” Dimitar Iliev και Ilia Penchev. Ήταν ο Champo, γεννημένος στη Λωζάνη, εγγεγραμμένος ως Charles Champov, ο οποίος είναι ο μοναδικός μας συμμετέχων στην Αθήνα – στη γυμναστική.

Ωστόσο, η Βουλγαρία έγινε μέλος της ΔΟΕ μόνο 10 χρόνια αργότερα.

– στην VIII συνεδρία, ακόμα στην Αθήνα. Τότε έγινε δεκτός στη ΔΟΕ ο Πληρεξούσιος Υπουργός μας στο Λονδίνο, Ντίμιταρ Τσόκοφ. Αφού ο Τσόκοφ υπέβαλε γραπτώς την παραίτησή του το 1912, η ​​ΔΟΕ δέχτηκε τον επόμενο χρόνο ως μέλος τον Πληρεξούσιο Υπουργό μας στο Παρίσι, Δρ. Ντιμίταρ Στάντσοφ.

Από την αρχή της δραστηριότητάς του στη ΔΟΕ, ο διπλωμάτης εργάστηκε για τη δημιουργία της Βουλγαρικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Στις 14 Μαΐου 1914, έγραψε μια επιστολή από το Παρίσι στον κ. Αντόνοφ, τον πρόεδρο του πιο σημαντικού αθλητικού οργανισμού στη χώρα μας – «Yunak». Σε αυτό, ο Στάντσοφ εξηγεί ότι η Βουλγαρία είναι μέλος της ΔΟΕ, αλλά δεν έχει δικαίωμα ψήφου, γιατί δεν υπάρχει BOC. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ωστόσο, ο Yunak ετοιμαζόταν πυρετωδώς να στείλει το δικό του ανεξάρτητο «ηρωικό» τάγμα στο μέτωπο και η ιδέα πέθανε.

Αναβίωσε το 1923. Στις 28 Μαρτίου, ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων της 24ης Παρισιού – Κόμης Κλάρυ, έστειλε επίσημη πρόσκληση στη Βουλγαρία στον Στάντσοφ, ο οποίος ήταν ήδη πληρεξούσιος υπουργός στο Λονδίνο, και του ζήτησε να τη διαβιβάσει στο Βουλγαρική Ολυμπιακή Επιτροπή. Ο Στάντσοφ έστειλε την πρόσκληση στον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών και Θρησκευμάτων (MVRI), ζητώντας τους περαιτέρω εντολές. Παράλληλα, ο διπλωμάτης εξηγεί ότι η οργανωτική επιτροπή είναι πολύ ευαίσθητη και σίγουρα ελπίζει σε απάντηση.

Ακολούθησε ζωηρή αλληλογραφία μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών και της Sofia Sports League, η οποία με τη σειρά της συνήψε σχέση με άλλους αθλητικούς φορείς της χώρας μας. Τελικά η Βουλγαρία εγγράφηκε για να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ωστόσο, ο γιατρός Στάντσοφ δεν σταμάτησε εκεί και μετέφερε το επείγον αίτημα του βαρόνου ντε Κουμπερτέν για ίδρυση Εθνικής Ολυμπιακής Επιτροπής στη Βουλγαρία. Με εντολή του Υπουργείου Δημόσιας Παιδείας, η Βουλγαρική Εθνική Αθλητική Ένωση (BNSS) – μια οργάνωση ενεργών και εφεδρικών αξιωματικών που ήρθαν στην εξουσία μετά το πραξικόπημα της 9ης Ιουνίου – ήταν υπεύθυνη για τη δημιουργία του BOK.

Σε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του BNSS στις 30 Μαρτίου 1923, υπό την ηγεσία του προέδρου του Nikola Karagyozov, ιδρύθηκε το BOK με θητεία 2 ετών.Ο πρώτος πρόεδρος του BOK έγινε

ο επικεφαλής της σχολής ιππικού, Εφτίμ Κιτάντσεφ.

Ο Υπουργός Παιδείας εγκρίνει το καταστατικό της επιτροπής και ξεκινά τη δράση της με τη σύναψη σχέσεων με τη ΔΟΕ. Ο σεμνός Κιτάντσεφ (στην εικόνα) αρνήθηκε να πάει στους αγώνες στο Παρίσι για να πάει κάποιος αθλητής στη θέση του. Το 1925 ο πρώτος αρχηγός της ΒΟΚ στάλθηκε ως γενικός πρόξενος στον Πειραιά (Γκορ), όπου και πέθανε τον Οκτώβριο του 1925.

Ακόμα μη δημοφιλής στη Βουλγαρία, η BOK καταδικάστηκε σε έλλειψη εισοδήματος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Γι’ αυτό δεν υπήρξαν αλλαγές στην ηγεσία του μετά τον θάνατο του Κιτάντσεφ. Μόλις το 1927 έγινε το αφεντικό ο Ντιμίταρ Στάντσοφ, αλλά η υπερβολική απασχόλησή του τον έκανε να παραδώσει την επιχείρηση στον στρατηγό 2 χρόνια αργότερα. Velizar Lazarov, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία μέχρι το 1941. Στη CIO, ο Stanchov έδωσε τη θέση του στον βιομήχανο Stefan Chaprashikov τον Σεπτέμβριο του 1929. Ο Chaprashikov ήταν επίσης επίτιμος πρόεδρος του BOK μέχρι το 1944.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η επιτροπή απέκτησε ολοένα και μεγαλύτερη επιρροή και όλοι οι αθλητικοί οργανισμοί άρχισαν να συμμορφώνονται με αυτήν. Η ΒΟΚ ανέπτυξε επίσης μια σημαντική δραστηριότητα της οποίας η προπολεμική αιχμή ήταν η διοργάνωση των Βαλκανικών Αγώνων το 1931, ενός από τους πρώτους περιφερειακούς αγώνες στον κόσμο. Συμμετείχαν αθλητές από τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Ρουμανία και τη Γιουγκοσλαβία και όταν άνοιξε ο σταθμός Yunak υπήρχαν πάνω από 10.000 θεατές. Για τους Αγώνες του Βερολίνου το 1936, η ΒΟΚ έστειλε και

η μεγαλύτερη αθλητική αποστολή μέχρι σήμερα

στους Ολυμπιακούς Αγώνες – 74 αθλητές (23 συμμετέχοντες και 51 παρατηρητές), με αποστολή 94 ατόμων.

Με την έναρξη του πολέμου, οι Ολυμπιακοί Αγώνες σταμάτησαν και το 1941 ο Velizar Lazarov αντικαταστάθηκε από έναν άλλο στρατηγό – τον Rashko Atanasov, ο οποίος κατείχε τη θέση μέχρι το 1944. Κατά την εποχή του, το κτίριο της επιτροπής και τα περισσότερα αρχεία καίγονται.

Ωστόσο, η πιο σκοτεινή περίοδος για το BOK ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1944. Με διάταγμα της 6ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση Μουράβιεφ διέταξε το κλείσιμο όλων των φασιστικών οργανώσεων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Υπουργείου Εσωτερικών. Ωστόσο, όταν το Υπουργείο Εσωτερικών παρείχε τη λίστα, έφτασε η 9η Σεπτεμβρίου και το θέμα ξεχάστηκε. Αλλά μόνο προσωρινά. Τον Νοέμβριο, η κυβέρνηση του Kimon Georgiev εφάρμοσε το διάταγμα, αλλά ο κατάλογος μειώθηκε από τον νέο υπουργό Εσωτερικών – Anton Yugov, και το BOK είχε ήδη συμπεριληφθεί σε αυτό. Έτσι, η επιτροπή έκλεισε, και όλη η περιουσία της κατασχέθηκε. Αυτή τη στιγμή, ο Chaprashikov έγραψε, πριν αυτοκτονήσει, μια διαθήκη στην οποία

αφήνει μεγάλο μέρος της περιουσίας του στη BOK,

συμπεριλαμβανομένου ενός κτιρίου στην οδό «Σίπκα» στη Σόφια, στη θέση του οποίου χτίστηκε αργότερα ένας συνεταιρισμός σοβιετικών υπαλλήλων.

Μόλις το 1951 οι κομμουνιστές ηγέτες συνειδητοποίησαν ότι η BOC ήταν απαραίτητη για τη νόμιμη συμμετοχή της Βουλγαρίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έτσι, στις 24 Νοεμβρίου, η οργάνωση ξανάρχισε τις δραστηριότητές της. Πρόεδρος εξελέγη ο στρατηγός. Ο Βλαντιμίρ Στόιτσεφ, ο οποίος ήταν μέλος ακόμη και πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ήταν αθλητής ιππασίας (εικονίζεται δεύτερος από αριστερά στην έναρξη των αγώνων του 1928 στο Άμστερνταμ). Κατά τη διάρκεια της 26ης συνόδου στο Όσλο, ο στρατηγός εισήλθε στη ΔΟΕ. Ο Στόιτσεφ ήταν επικεφαλής της επιτροπής μέχρι το 1982. Δεν περιόρισε τις δραστηριότητές του μόνο στη διασφάλιση των προϋποθέσεων για τη συμμετοχή των αθλητών μας στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο στρατηγός προσπαθεί να αυξήσει το διεθνές κύρος του βουλγαρικού αθλητισμού και επί της εποχής του πραγματοποιούνται αρκετές εκδηλώσεις της ΔΟΕ στη χώρα μας.

Η 53η σύνοδος στη Σόφια το 1957 ήταν η πρώτη στη σοσιαλιστική χώρα μετά τον πόλεμο. Συμμετέχουν 36 μέλη της ΔΟΕ. Αποφάσισαν να συμπεριλάβουν το βόλεϊ και την τοξοβολία στο Ολυμπιακό πρόγραμμα και η πάλη διατήρησε τα δύο στυλ της. Γίνονται δεκτά όρια στον αριθμό των αγωνιζομένων στην κολύμβηση και τον στίβο και στις ομάδες – το πολύ 16 παίκτες στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, την υδατοσφαίριση και το χόκεϊ επί χόρτου.

Αιχμή της διεθνούς δραστηριότητας της ΒΟΚ

Ωστόσο, το X Συνέδριο της ΔΟΕ πραγματοποιήθηκε στη Βάρνα (1-4 Οκτωβρίου 1973), και ακολούθησε η 74η Σύνοδος (5-7 Οκτωβρίου). Αυτό είναι το πρώτο τέτοιο φόρουμ μετά από 43 χρόνια παύσης από το Berlin’30. Συμμετέχουν 74 μέλη της ΔΟΕ, 131 εθνικές επιτροπές και 26 παγκόσμιες αθλητικές ομοσπονδίες. Μετά το Συνέδριο, η ΔΟΕ έλαβε το Ολυμπιακό Κύπελλο της ΔΟΕ για το 1974. Δημιουργήθηκε από τον Coubertin το 1906 και απονέμεται σε έναν οργανισμό που έχει κάνει εξαιρετική συμβολή στην υπόθεση του αθλητισμού ή στη διάδοση του Ολυμπισμού. Η IX Γενική Συνέλευση των Ευρωπαϊκών Ολυμπιακών Επιτροπών (ENOC) πραγματοποιήθηκε επίσης στη Βουλγαρία – 1978.

Η BOC προσπαθεί ακόμη και να κάνει τη Βουλγαρία οικοδεσπότη των Χειμερινών Αγώνων. Εμπνευστής των αιτήσεων είναι ο Ivan Slavkov. Ηγήθηκε της Επιτροπής το 1982 όταν ο Γεν. Ο Στόιτσεφ παραιτήθηκε από τη θέση του και παρέμεινε επίτιμος πρόεδρος. Από το 1987, ο Σλάβκοφ είναι μέλος της ΔΟΕ αντί του στρατηγού. Ήταν αυτός που οργάνωσε την πρώτη “δράση” – για τους Χειμερινούς Αγώνες το 1992, αλλά το γαλλικό χωριό Albertville κέρδισε την ψήφο της ΔΟΕ με ένα μικρό προβάδισμα. Εκείνη την εποχή, η ΔΟΕ αποφάσισε να χωρίσει τους Χειμερινούς και τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες και διοργάνωσε επίσης τους Χειμερινούς Αγώνες το 1994. Η Σόφια υπέβαλε επίσης αίτηση για αυτούς, αλλά και πάλι χωρίς επιτυχία – ο Lillehammer (Nor) έγινε ο οικοδεσπότης.

Για μια περίληψη των αθλητικών δραστηριοτήτων της ΔΟΕ, ξερά γεγονότα έρχονται στη διάσωση. Η Βουλγαρία έχει συμμετάσχει σε όλους τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες από το 1936, καθώς και σε κάθε Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες έκτοτε, με εξαίρεση το Λονδίνο ’48 και το Μποϊκοτάζ των Σοσιαλιστικών Χωρών στο Λος Άντζελες ’84. Οι Βούλγαροι αθλητές κατέκτησαν συνολικά 230 μετάλλια (55 χρυσά, 90 ασημένια και 85 χάλκινα) στους καλοκαιρινούς αγώνες και 5 (1-1-3) στους χειμερινούς αγώνες. Οι διπλοί Ολυμπιονίκες είναι ο αρσιβαρίστας Norair Nurikyan (1972 και 1976), οι παλαιστές Boyan Radev (1964 και 1968) και Petar Kirov (1968 και 1972), ο κανοείστας Nikolay Bukhalov (1992) και οι τοξότες Tanyu Kiryakov και Mariava 2008 (1908). (2000 και 2004).